مولفه «گذشت» یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی است که در بیشتر پیمایش‌های ملی و بین‌المللی مورد بررسی و آزمون قرار گرفته‌ است. با وجود مبهم بودن شیوه اندازه‌گیری این شاخص در پیمایش‌های متفاوت، ارزیابی این پیمایش‌ها نتیجه معناداری را نمایش می‌دهد.

نتایج حاصل از ارزیابی این مولفه در پیمایش‌های متفاوت، دارای فراز و فرود است. در ادامه نتایج حاصل از 8 پیمایش متفاوت مورد بحث قرار خواهد گرفت.

عنوان پیمایش‌ها/پژوهش‌ها
کم و خیلی کم
تا حدودی
زیاد و خیلی زیاد
بررسی آگاهی‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی در ایران، 1374
18.1
35.5
45.5
ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، 1381
47.5
29.5
22.9
ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، 1382
47.5
29.5
22.9
سنجش سرمایۀ اجتماعی کشور، 1384
55.7
31.3
12.9
سنجش دین‌داری در ایران، 1388
43.9
34.7
21.4
سنجش سرمایۀ اجتماعی کشور، 1394
42
33
17
ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، 1395
58.3
34.5
9.2
وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه، 1396
41.6
37.7
20.7
سنجش سرمایۀ اجتماعی کشور، 1397
47.2
36.2
16.5

مولفه «گذشت» در اولین پیمایش مورد بررسی در سال 1374 بیشترین میزان و در دو پیمایش 1395 و 1397 کم‌ترین میزان را به خود اختصاص داده‌ است. گذشت و بخشندگی در سال 1374 با سطح 45.5 درصد زیاد و خیلی زیاد سنجیده‌ شده‌است اما در سال 1381 این میزان به 22.9 درصد کاهش یافته است. با گذر سال‌ها میزان «گذشت» مردم نیز بر حسب آمار کاهش یافته است به گونه‌ای که این میزان در سال 82 به 12 درصد سقوط کرده است. با وجود افزایش کمی میزان شاخص «گذشت» در پیمایش سال‌های 84، 88 و 94، در پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان سال 1395 شاهد کاهش جدی و معنا دار میزان گذشت هستیم. به گونه‌ای که تنها 9.2 درصد پاسخ‌گویان گذشت مردم را در درجه زیاد و خیلی زیاد قرار داده‌اند. 

تمام آن‌چه پیشتر در باب مولفه «گذشت» مطرح شد، این شاخص به طور کلی مورد ارزیابی قرار گرفت.  اما در یک پیمایش «گذشت» به زیر شاخص‌های متفاوتی طبقه بندی شده‌است که نتایج حاصل از این طبقه بندی قابل ملاحظه است. پیمایش سنجش سرمایه اجتماعی سال 1394، «گذشت» را در سه دسته نسبت به اعضا‌ی خانواده، همسایه‌ها- آشنایان و غیر همشهری‌ها (غریبه‌ها) تقسیم بندی کرده‌است. نتایج این پیمایش نشان می‌دهد که میزان گذشت در قبال اعضای خانواده 80.4، در قبال همسایه و آشنایان 31.1 و در قبال افراد غریبه 17.1 درصد است.

آمار بدست آمده از این پیمایش حاکی از آن است که میزان گذشت ایرانی‌ها با توجه به نزدیکی افراد، متفاوت است. لذا بررسی گذشت به طور کلی نمی‌تواند آمار دقیقی از این شاخص را ارائه دهد. فارغ از این موضوع ارتباط میان گذشت و آشنایی احتمالا بدان جهت است که در جامعه ایران نوعی فردگرایی منفی به صورت تاریخی وجود دارد. فردگرایی منفی به این معنا است که در این جامعه افراد خویشان خود را در درجه نخست قرار داده و ارتباط خود را با افراد نا آشنا و غریبه محدود می‌نمایند. محدود نمودن ارتباط با افراد جامعه، نخست بی‌اعتمادی اجتماعی را به بار می‌آورد که خود موجب کاهش بخشندگی و گذشت مردم نسبت به یکدیگر می‌شود.