مصاحبه با خانم علیدادی | انجمن حمایت از کودکان کار

لطفاً معرفی مختصری از خودتان و فعالیت‌های مجموعه‌ی خود بیان بفرمایید.

من فرزانه علیدادی هستم؛ مسئول آموزش انجمن حمایت از کودکان کار. از سال 1391 در سمت مربی پایه‌ی ششم وارد انجمن شدم. در ادامه نیز داوطلبانه همچنان با انجمن همکاری داشتم و از سال 1395 به مسئول آموزش تغییر سمت دادم.

انجمن در سال 1381 تأسیس شده و چهار مرکز در تهران دارد؛ تنها مرکزی که خارج از تهران قرار دارد مرکز بم است. انجمن حمایت از کودکان کار از معدود مؤسساتی است که بعد از زلزله کماکان در بم ماندگار است و ان‌شاءالله که باقی می‌ماند.

انجمن به امید فردایی بهتر برای تمام کودکان دنیا فعالیت می‌کند. شادی حق همه‌ی کودکان است. آموزش حق همه کودکان است. فرصت برابر اجتماعی باید برای همه کودکان برقرار باشد نه ‌فقط کودکی که در تهران یا شهرهای بزرگ‌تر زندگی می‌کند. در شهرهای بزرگ کودکان از حمایت بیشتری برخوردارند.

یکی از کارهایی که انجمن در این خصوص و در حیطه‌ی آموزش انجام داده، این است که با همکاری مؤسسه‌ای در تهران برای حدود ده-بیست نفر از مددجویان انجمن دوره‌ی آنلاین مقدماتی و پیشرفته‌ی کامپیوتر گذاشت و این افراد پس از رفت‌وآمدهایی به تهران برنامه‌نویسی پیشرفته آموختند و در حیطه‌ی امنیت سایبری فعالیت می‌کنند.

فضای خیرخواهی در بم | فرزانه علیدادی

وضعیت فعالیت‌های خیرخواهانه را در استان کرمان و به‌ویژه شهرستان بم چطور ارزیابی می‌کنید؟

فعالیت‌های خیرخواهانه‌ی استان کرمان از گستره‌ی بسیاری برخوردار نیست. در کل حامیان ما همه از تهران‌اند. در خود شهر حامیان خیلی محدودی داریم؛ البته اگر حمایت عاطفی، مالی و یا فرهنگی را در نظر بگیریم داوطلب داریم؛ اما در زمینه‌های مالی بیشتر از تهران حمایت می‌شویم.

چالش‌های فضای خیرخواهی در بم | فرزانه علیدادی

طی چند سال اخیر با چه چالش‌هایی در فعالیت خود مواجه بوده‌اید؟

یکی از چالش‌هایی که از سال 1391 در بم با آن مواجه بوده‌ایم حضور اتباع خارجی در این شهر بوده است. شهر بم به‌نوعی به شهر مرزی بدل شده است. حضور اتباع افغانستانی در کنار مددجویان ایرانی و بدون وجود ضوابط مدون و کارآمد مانع رسیدگی درست و کامل به تمامی مددجویان شده و در فرایند خیررسانی اختلال ایجاد می‌کند.

چالش دوم ما مکان است. بهزیستی پیش از این مکانی را در اختیار ما قرار داده بود که از محل کنونی انجمن دورتر بود و رفت‌وآمد مددجویان به آنجا با مشکل مواجه می‌شد. به همین جهت ما به محل فعلی نقل‌مکان کردیم. اگر از ابتدا مکانی در این منطقه داشتیم می‌توانستیم فعالیت‌های بسیار بیشتری را انجام دهیم.

به‌علاوه، گفتنی است پیامدهای حاصل از کرونا نیز بر این دغدغه‌های ما اضافه کرد؛ بعد از همه‌گیری کرونا شمار بازماندگان از تحصیل افزایش بسیاری داشته است.

تأثیر شرایط کرونایی بر محیط خیرخواهی بم | فرزانه علیدادی

به‌طور کلی، شرایط کرونایی چه تأثیری بر فعالیت‌های شما و مددجویانتان گذاشته است؟

یکی از مسائل طبعاً همین مسئله افت درسی و بازماندگی از تحصیل در میان کودکان بود که اشاره کردم. در این مدت وضعیت درسی این کودکان ضعیف شده و حالا که اوضاع تحصیل به سیاق سابق برگشته است، با افت درسی شدید مواجه شده‌اند. 

همین افت باعث می‌شود از سوی مدرسه نیز با برخورد منفی مواجه شوند و تمایل خود را به تحصیل در آن مدرسه از دست بدهند. البته کرونا به جهت ایجاد بحران سبب افزایش روحیه‌ی نوع‌دوستی افراد و به تبع آن افزایش کمک‌های مالی نیز شد؛ اما در کل گرانی‌ها باعث شدند از تعداد حامیان مالی کاسته شود.

چالش‌های وضعیت خیرخواهی در بم | فرزانه علیدادی

مهم‌ترین چالش پیش روی فعالیت مؤسسه‌ی خود و شهرستان بم را چه چیزی می‌دانید؟

پیامدهای حاصل از زلزله‌ی بم تأثیرات بسیاری بر برخی مسائل گذاشته‌اند که هنوز نیز ادامه دارد. طی زلزله‌ی بم والدین بسیاری از دنیا رفتند و بار حمایت از فرزندان آن‌ها به خویشاوندانشان منتقل شد. برای همین نیز هست که حامیان بم کم‌شمارند؛ چراکه هرکدام از ما یک فرزند یتیم تحت حمایت خود داریم.

راهکارهای مقابله | فرزانه علیدادی

برای مقابله با چالش جذب حامیان ثابت چه تدبیری اندیشیده‌اید؟

نقطه‌ی قوت مؤسسه‌ی ما در این زمینه شفافیت است. ما بر حسب وظیفه‌، تمامی فعالیت‌های انجمن را مستندسازی می‌کنیم و به همین خاطر هرگز حامیان خود را از دست نداده‌ایم؛ مگر اینکه وضع مالی‌ حامی متزلزل شود و دیگر نخواهد حمایت مالی کند.

وضعیت فعالیت‌های خیرخواهانه | فرزانه علیدادی

وضعیت فعالیت‌های خیرخواهانه را در سال‌های پیش رو چطور ارزیابی می‌کنید؟

خیلی بد، خیلی بد. وضعیت اقتصادی تأثیری بزرگ و منفی بر حامیان و خیرین گذاشته و حمایت مالی از فعالیت‌های خیر را بسیار دشوار کرده است.

اولویت فعالیت خیر در بم | فرزانه علیدادی

به نظر شما اولویت فعالیت خیر در بم چه مسائلی است؟

به نظر من اولویت کار آموزش است؛ کارهای آموزشی، فرهنگی و روان‌شناختی. در بم به‌جهت همان فوت‌های بسیاری که عرض کردم سنت نذر غذا در بین مردم وجود پررنگی دارد؛ این در صورتی است که اگر فعالیت‌های خیر را به سمت آموزش ببریم و فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی ببریم، بسیار تأثیرگذارتر خواهد بود.

تغییرات مورد نیاز فضای خیرخواهی | فرزانه علیدادی

اگر شما یک سمت سیاسی داشتید و به این واسطه می‌توانستید تغییر اساسی در وضعیت خیرخواهی ایجاد کنید، چه می‌کردید؟

یکی از کمبودهای ما خوابگاه است. خوابگاه‌ها دیگر جا ندارند. کودکانی که در معرض خطر قرار دارند باید در خوابگاه ساکن شوند؛ اما برای آن‌ها جایی وجود ندارد. متأسفانه تعداد این بچه‌ها در منطقه‌ی ما بسیار زیاد است. بنابراین از اولین کارهایی که در چنان شرایطی خواهم کرد، رسیدگی به وضعیت خوابگاه‌ها خواهد بود.

مورد دوم تغییر قانون اتباع است. ما مردم‌نهاد هستیم. برای ما فرقی نمی‌کند کودک اهل کجا باشد؛ ایران، افغانستان و یا... . فکر می‌کنم در حق این کودکان ظلم شده؛ چراکه تا قبل از سال 1391 ما دویست کودک افغانستانی داشتیم که شرایط بهتری پیدا کرده بودند، هم از نظر سطح سواد، هم فرهنگ و بهداشت. اما متأسفانه الآن امکان فعالیت گسترده در این حوزه برای ما فراهم نیست.

راه‌حل‌های مورد نیاز برای چالش‌ها | فرزانه علیدادی

چه چیزی بیش از هر چیز دیگر مشکلات شما را حل می‌کند؟

بودجه‌ی مالی مناسب. ما هرچه از نظر مالی بهتر تأمین شویم، بهتر نیز خرج می‌کنیم و به‌طور کلی کارهایمان بهتر پیش می‌رود. برای مثال باید بودجه‌ای برای آموزش‌های لازم به آموزگاران و مددکاران مؤسسات خیریه تعریف شود. مهم است که مددکاران و آموزگاران شرایط متفاوت مددجویان از دانش‌آموزان عادی را تشخیص دهند و با در نظر گرفتن این شرایط تدبیری برای آموزش آن‌ها بیاندیشند. آموزش دادن به کارکنان خیریه‌ها اهمیت بسیاری دارد. آسیب‌های اجتماعی جامعه بسیار زیاد است و هرچه جلوتر می‌رود بیشتر هم می‌شود. باید برای مقابله با این آسیب‌ها آگاهی افراد را افزایش داد.

تأثیرات فناوری بر فضای خیریه | فرزانه علیدادی

به نظر شما فناوری چقدر در فعالیت شما اثرگذار بوده است؟

متأسفانه در جامعه‌ی ما سرعت دستیابی به فناوری با سرعت فرهنگ‌سازی مناسب آن همراه نبود. درواقع فناوری بدون آنکه فرهنگ و آگاهی استفاده‌ی درست از آن بین مردم جاافتاده باشد، در دسترس همه قرار گرفت که این امر آسیب‌های بسیاری را به همراه داشت؛ به‌ویژه برای خانواده هایی که سطح فرهنگی پایینی داشتند.

تأثیر بسیار مثبتی داشته است. اولویت ما در انجمن استفاده‌ی درست از فناوری به‌جای کاغذبازی‌های اداری و دستی است. همه‌ی اطلاعات را ثبت سیستمی کرده‌ایم. تا پارسال همه‌ی مددکاری‌هایمان برگه‌ای بود؛ اما یک طرح هدایت تحصیلی داریم که طی آن مددکار تمام اطلاعاتش را در پرتال مجازی ثبت می‌کند.