مصاحبه با خانم لیلا فروتن زابلی | خیریۀ تلاشگران نگین کویر

لطفاً معرفی مختصری از خودتان و فعالیتتان عرض بفرمایید.

لیلا فروتن هستم و به‌عنوان معلم در دبستان کار می‌کنم. ایده‌ی پرداختن به کار خیر از زمان دانشجویی در من بروز پیدا کرد؛ زمانی که از شهری دیگر به بم بازمی‌گشتم و مقایسه می‌کردم که ما چقدر از نظر کارهای فرهنگی عقبیم. به نظرم می‌رسید که ما در بم برای جوان‌هایمان از نظر فرهنگی هیچ کاری نکرده‌ایم و یا کمترین کار را انجام داده‌ و کمترین نتیجه را گرفته‌ایم.

 همین باعث شد به انجام فعالیت‌هایی در حوزه‌ی فرهنگ و به‌ویژه ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی سوق پیدا کنم؛ به همین جهت نیز مؤسسه‌ی تلاشگران نگین کویر را تأسیس کردم؛ که یک خیریه‌ی مردم‌نهاد است و زیر نظر اداره‌ی ورزش فعالیت می‌کند. از عمده فعالیت‌های این مؤسسه می‌توان به ترویج کتاب‌خوانی و تشکیل کتابخانه در مدارس روستایی اشاره کرد.

در زمان تأسیس مؤسسه، من به‌عنوان قدم اول به سراغ اتاق بازرگانی کرمان رفتم و دغدغه و ایده ی خود را با آن‌ها در میان گذاشتم. اتفاقاً از این ایده استقبال خوبی کردند و بسته‌های کتاب نیز برای ما ارسال کردند. البته این کمک‌ها ادامه‌دار نشد؛ اما این موضوع مانع فعالیت ما نشد. از همان زمان ما با همکاری آقای عارفی و دیگر دوستان فعالیت خود را در سطح شهر آغاز کردیم.

وضعیت خیرخواهی در استان کرمان | لیلا فروتن زابلی

وضعیت خیرخواهی سطح شهر بم را چطور ارزیابی می‌کنید؟

اکثر مردم بم، به‌واسطه‌ی داشتن باغ خرما، وضعیت مالی مطلوبی دارند و به تبع‌ آن توانایی کمک به خیریه را نیز دارند. بعضاً ممکن است که کمکی را به دست ما نرسانند؛ اما می‌بینیم که به طریق دیگری این اتفاق را رقم می‌زنند. به نظر من وضعیت خیرخواهی در بین مردم بم خیلی خوب است؛ اما شاید همه با یکدیگر همسو نباشند. در واقع گاهی اوقات خیریه‌ها به سمت رقابت مخرب با یکدیگر حرکت می‌کنند. این در صورتی است که با کمی همدلی بیشتر و پرهیز از موازی‌کاری می‌توان فعالیت‌های مؤثر‌تری انجام داد.

ارتباط بین خیریه‌ها | لیلا فروتن زابلی

به‌طور کلی ارتباط بین خیریه‌ها را به چه شکل می‌بینید؟

متأسفانه بسیاری از خیریه‌ها به فردگرایی تمایل زیادی پیدا کرده‌اند و صرفاً به‌دنبال معرفی و پیشبرد اهداف درونی خود هستند. تاکنون نیز در مواردی که تلاش‌های چشمگیری بر تشکیل جلسات هم‌اندیشی صورت گرفته، بسیاری از این سازمان‌ها مشارکت چندانی از خود نشان ندادند.

 شاید تنها کمک این جلسات این باشد که همدیگر را بشناسیم؛ اما همین امر گره بسیاری از مشکلات حوزه‌ی خیر را می‌گشاید. پیدا کردن شناخت از یکدیگر و آگاهی بر اهداف دیگران باعث تجمیع و پرورش ایده‌ها می‌شود و از موازی‌کاری جلوگیری می‌کند. برای مثال اگر چهار نفر دیگر در این حوزه من را بشناسند و من نیز سایرین را بشناسم، شاید آن‌ها بتوانند از لحاظ مالی مؤسسه‌ی من را تأمین کنند و من از لحاظ توانایی از فعالیت‌های آنان پشتیبانی کنم؛ و یا برعکس.

تغییرات تأثیرگذار بر فضای خیرخواهی | لیلا فروتن زابلی

مهم‌ترین تغییرات اثرگذار  بر خیریه‌ها را در چند سال اخیر چه چیزهایی می‌دانید؟

در این چند سال تورم و کرونا اتفاقات تأثیرگذاری بوده‌اند. شیوع کرونا باعث شد همه از ترس ابتلا به بیماری فعالیت‌های خود را قطع کنند؛ چه مددجویان و چه فعالان حوزه‌ی خیر. همه یا نگران ابتلا به بیماری بودند یا صرفاً دغدغه‌ی آموزش فرزندان خود را داشتند. با رعایت اصول قرنطینه و قطع شدن ارتباط‌ها، اطلاع از فعالیت‌های خیر نیز از حالت چهره‌به‌چهره به تبلیغات مجازی تبدیل شد که تأثیر بسیار کمتری داشت.

نقش فناوری بر محیط خیرخواهی | لیلا فروتن زابلی

نقش فناوری را در خیرخواهی چطور می‌بینید؟

در زمان کرونا من خودم خیلی در فضای مجازی فعالیت می‌کردم. به نظر من جمع‌آوری کتاب در فضای مجازی تآثیر مطلوبی داشت؛ برای مثال وقتی یک متن تبلیغ در فضای مجازی منتشر می‌کردم از شهرهای دیگر نیز کمک ارسال می‌شد. اما به نظر به‌جز این حوزه، زمانی که جلسات حضوری باشد تأثیر بیشتری در جذب مشارکت افراد اعمال می‌شود.

چالش‌های فضای خیرخواهی | لیلا فروتن زابلی

مهم‌ترین چالش‌های خیریه‌ها در حال حاضر را چه چیزهایی می‌بینید؟

به نظر من محدودیت فعالیت‌ها چالش بزرگی است که خیریه‌ها با آن درگیر هستند. خیریه‌ها باید پا را از اعطای بسته‌های حمایتی فراتر بگذارند و دامنه‌ی فعالیت خود را گسترش دهند؛ در زمینه‌های فرهنگی و هنرینیز فعالیت کنند و بیشتر در سطح شهر ظاهر شوند.

چشم‌انداز فضای خیرخواهی | لیلا فروتن زابلی

چشم‌انداز وضعیت خیر و خیرخواهی را در پنج سال آینده چطور ارزیابی می‌کنید؟

به نظر من وضعیت آینده خیرخواهی منفی نیست؛ چراکه نسل آینده نسلی آگاه است. اما می‌توان گفت که وضعیت خیرخواهی گنگ است؛ چراکه در بسیاری از موارد تنها ظاهرسازی صورت گرفته است. فعالیت بنیادینی انجام نشده و همین فعالیت‌ها نیز درست برای جوان‌ها تعریف نشده است.

تفاوت دگرخواهی میان نسل‌ها | لیلا فروتن زابلی

با توجه به اینکه شما معلم هستید و با نسل آینده ارتباط دارید، میزان دگرخواهی کودکان و امروز جامعه را در نسبت با نسل قبلی چطور توصیف می‌کنید؟

امروزه متأسفانه اشتباهات برخی از والدین باعث بروز چشم و هم‌چشمی و نگاهی رقابتی بین فرزندان شده است. برای والدین مثال دانش‌آموزی می‌خواهند او را به کلاس شنا و زبان بفرستند تنها به این خاطر که فرزندان اقوام آن‌ها نیز به این کلاس‌ها می‌روند. این موارد بر شکل‌گیری روحیه‌ی دگرخواهی کودکان اثرگذار است. البته دگرخواهی هنوز وجود دارد؛ اما در نسل‌های قبلی‌ از قوت بیشتری برخوردار بود.

علل موفقیت و شکست خیریه‌ها | لیلا فروتن زابلی

دلایل موفقیت و شکست خیریه‌ها را در فضای شهرستان چه می‌دانید؟

ضعف در روابط عمومی از دلایل اصلی شکست مؤسسات خیریه است. بسیاری از مردم هنوز نمی‌دانند که چه مؤسساتی در حال فعالیت در حوزه‌ی خیر هستند و هر یک چه دامنه‌ای از فعالیت‌های از این حوزه ‌را پوشش می‌دهند.

تغییرات پیشنهادی فضای خیرخواهی | لیلا فروتن زابلی

اگر شما یک سیاست‌گذار در حوزه‌ی خیر بودید و توانایی اصلاح و تغییر شرایط حاکم بر حوزه‌ی خیر را داشتید، چه می‌کردید؟

تلاش می‌کردم تعامل بین خیریه‌ها و مردم را بیشتر کنم. به‌علاوه دامنه‌ی فعالیت و نظارت بهزیستی را افزایش می‌دادم تا حضور و مشارکت مؤسسات خیریه نیز زیر نظر بهزیستی افزایش و بهبود یابد.