اطلس خیر ایران در تداوم انجام مصاحبه‌های محیط خیرخواهی به گفت‌وگو با مدیر عامل خیریه مهر خوبان پیرامون مسائل خیریه‌ها و سمن‌ها، چالش‌های محیط خیرخواهی ایران و راهکارهای بهبود آن پرداخته است. 

به‌طور کلی، وضعیت محیط خیرخواهی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در حال حاضر با به‌هم ریختن اوضاع اقتصادی مردم، از جهت دریافت کمک‌های مالی مردمی وضعیت بسیار سختی پیش روی خیریه‌ها وجود دارد؛ دریافت کمک‌های غیرمالی نیز به صورت‌های مختلفی ازجمله: ادای نذورات، تهیه‌ی غذای گرم، پوشاک، وسایل تجهیزات پزشکی و... به مؤسسات خیریه صورت می‌پذیرد. 

به لحاظ قانونی و حقوقی، اگر نهادهای نظارتی به‌آسانی برای سازمان‌های خیریه و یا سازمان‌های مردم‌نهاد مجوز صادر نکنند، می‌توانیم وضعیت بسیار مطلوب‌تری داشته باشیم. ابتدا هر ارگان دولتی که مسئول صادر کردن مجوز برای سازمان خیریه است، باید به شخصیت افرادی که در هیئت مؤسسان خیریه درمی‌آیند توجه کند. 

به‌طور کلی اما در بخش نظارت بر مؤسسات، قانون نقش مثبت و مؤثری دارد و در نقش پیشگیری از تخطی‌ها و تسهیل کار خیر صورت ظاهر می‌شود. مسئله‌ی شفاف‌سازی خیریه‌ها نیز امری بسیار ضروری است؛ مؤسسات خیریه باید در رابطه با امور خود به روشنگری و اعتمادی سازی بپردازند.

خیرخواهی

چه عواملی را طی 5 سال گذشته از نظر اثرگذاری بر فضای خیر مؤثر می‌دانید؟

تغییر دولت‌ها به‌طور کلی و به‌خصوص در چندین سال اخیر تغییرات چندانی بر تسهیل فضای خیر نداشته است‌؛ در عوض کرونا نقش مؤثرتری در انجام کمک‌رسانی و فعالیت خیر توسط مردم و حتی سازمان‌های مردم‌نهاد ایفا کرده است. کرونا، سیل و زلزله، غیرت خودجوش مردم ایران را بیدار می‌کند تا هرکس به‌طور داوطلبانه وارد حیطه‌ی کمک‌رسانی شده و -درخور شرایط و موقعیت اقتصادی‌اش- بخشی از فعالیت خیر را عهده دارد شود، تا بتواند گامی مثبت و  مؤثر در مواجهه‌ی با مشکلات بردارد. 

مردم حتی حاضر به ارائه‌ی خدمات نیز هستند. به‌طور کلی، در دوران کرونا کمک‌های مالی و غیرمالی مردم فوق‌العاده زیاد شده بود؛ برای مثال، زمانی که با بحران ماسک روبرو بودیم، مدیران یک کارگاه تولیدی‌ علاوه بر کارگران خود، برای بچه‌های خیریه‌ی مهر خوبان نیز ماسک تهیه کردند.

برای مطالعه:

عوامل موثر بر افزایش مشارکت زنان در امور خیریه

فضای خیرخواهی کشور را طی 5 سال آینده چطور پیش‌بینی می‌کنید؟

با غلبه‌ی فضای فقر، تغذیه‌های نامناسب، افزایش بیماری و تعطیلی واحدهای تولیدی، جذب کمک‌های دریافتی خیر‌هایه کمتر می‌شود. البته دولت (از طرف اداره‌ی کار و تعاون) طی طرحی را فراخوان داد تا خیریه‌ها افراد تحت پوشش خود که درگیر فقر هستند را معرفی کنند؛ ما نیز چون کودکان سرطانی را تحت پوشش خود قرار دادیم و سرطان نیز بیماری پرهزینه و صعب‌العلاجی است، 

هر کسی را که مشمول این طرح می‌شد پیشنهاد دادیم، اما درنهایت کسی مشمول این طرح نشده و تعریف جامع و دقیقی نیز از معنای فقر اعلام نشد. وقتی اعلام می‌شود پایه‌ی حقوق زیر 10 میلیون تومان، زیر خط فقر است، چرا بیماری را که نمی‌تواند حق بیمه‌ی یک ساله خود را پرداخت کند جزو طبقه‌ی فرودست و فقیر حساب نمی‌کنند. درمجموع دولت کارایی چندانی در تسهیل فضای خیر و کمک به مددجویان ندارد. 

بیشتر بخوانید:

فرهنگ نیکوکاری: 10 راه گسترش+تاثیرات اجتماعی

چه پیشنهاد‌هایی برای بهبود فضای خیر در کشور دارید؟

باید در سطح کلان به بررسی این سؤال پرداخت. به نظرم یکی از راه‌های بهبود فضا این است که وزارت بهداشت هزینه‌ی داروها و زیرساخت‌های حمایتی، بهداشتی و پزشکی خیریه‌ها را تأمین کند. 

اشتغال‌زایی برای خانواده‌ها نیز راهگشا است. همچنین باید فضایی ایجاد شود تا صاحبان واحدهای تولیدی با استفاده‌ی ابزاری از فعالیت خیرخواهانه، برای رفع‌ورجوع مالیاتی به آن وارد نشوند و نتوانند قانون را دور بزنند. کارهایی این‌چنینی کلاهبرداری محض است.