مواد مخدر و روان‌گردان‌ها به‌‌عنوان یکی از چهار بحران جهانی، تهدیدی استراتژیک، چند وجهی، چند سببی و سیستماتیک است. عواملی همچون تفریح، جلب توجه، اختلال افسردگی و اضطراب، اختلال خواب، اختلالات جنسی از جمله عوامل مصرف مواد در جمعیت عمومی کشور است. موادمخدر سالانه نزدیک به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران ضربه می‌زند.

برای مطالعه:

انجمن معتادان گمنام


این ضربه روزانه به حدود ۵۰۰ میلیارد تومان در بخش درمان، بهداشت، مقابله و دیگر بخش‌ها می‌رسد. بر پایه‌ی برخی از آمارها در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۲ میلیون معتاد به مواد مخدر در ایران هست که ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن از آن‌ها جزو مصرف‌کنندگان دائمی هستند و نیز ۱۰ درصد از معتادان، زنان بوده و هزاران تن از آنان نیز کودکان هستند. بدین منظور در ادامه برترین مؤسسات خیریه‌ی فعال در حوزه‌ی درمان اعتیاد در ایران را به شما معرفی خواهیم کرد.


جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها

جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها از سال 1388 دارای مجوز فعالیت رسمی از وزارت کشور و نهادهای مربوطه است. جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها به‌عنوان تنها حامی تخصصی در زمینه‌ی معضل کارتن‌خوابی، می‌کوشد تا با حفظ و اشاعه‌ی «آیین مهرورزی» نگاه جامعه را به موضوع اعتیاد و کارتن‌خوابی تغییرداده و کمک کند تا افراد بیشتری با مشارکت در این فرایند وارد چرخه‌ی درمان و بهبودی شوند.



فرآیند توزیع غذای این خیریه درواقع مجال و بهانه‌ای است برای ایجاد ارتباط مؤثر با افرادی که به طور هم‌زمان با معضل کارتن‌خوابی و بیماری اعتیاد مواجه هستند. لازم به ذکر است فعالیت‌های این مؤسسه‌ی خیریه به دو حوزه‌ی اصلی با رویکرد حمایتی و رویکرد اجتماعی تقسیم می‌شود.


جمعیت تولد دوباره

تولد دوباره یک سازمان مردم‌نهاد است که هدف اصلی آن افزایش کیفیت زندگی مصرف‌کنندگان مواد، افراد در حال بهبودی و اعضای خانواده‌ی آنهاست. در مسیر تحقق این هدف تولد دوباره برنامه‌های مختلف اما همسویی را دنبال می‌کند، از آموزش‌های تخصصی و تربیت مشاوران همتا برای کارکردن در حوزه‌های درمان و کاهش آسیب گرفته تا فعالیت‌های حمایت‌جویی و ترویجی و تولید محتوای تخصصی برای تأثیر بر سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزهای حوزه‌ی مواد مخدر و محرک در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی. سیاست اصلی تولد دوباره تلاش برای نوآوری و حفظ پویایی حوزه‌ی درمان و کاهش آسیب اعتیاد در کشور و منطقه است.


اهداف برنامه‌های کاهش آسیب خیریه

  • کاهش خطر انتقال بیماری‌ها از راه خون
  • آگاه‌سازی فرد معتاد یا دارای رفتارهای پرخطر جنسی از خطرات عملکردش و ارائه‌ی ابزارهای مناسب برای کاهش عوارض این خطرات
  • کنترل کامل رفتارهای پرخطر از طریق آموزش (روش‌های تزریق سالم و رفتار سالم جنسی)
  • پیشنهاد به درمان‌های جایگــزین
  • کاهش احتمال مصرف بیش از حد (overdose)
  • هدایت مصرف‌کنندگان از بازار غیرقانونی به مواد قانونی مانند متادون
  • هدایت مصرف‌کنندگان از مواد قابل تزریق به مواد غیر تزریقی (تدخینی، دودی، خوراکی) (MMT)


خیریه همای رحمت شهریار

خیریه‌ی همای رحمت شهریار در سال 1387 باهدف پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی تأسیس شد. بخشی از فعالیت‌های این خیریه شامل: آموزش و توانمندسازی، مشاوره، درمان اعتیاد، سرپناه موقت (گرم‌خانه و...)، خدمات فرهنگی و هنری، خدمات ورزشی، اشتغال معتادان بهبودیافته و... است. همچنین لازم به ذکر است بدانید گروه هدف این مؤسسه خیریه برای خدمت‌رسانی، معتادان و خانواده‌های آنان هستند.


خیریه پیام‌آوران همیاری (چترا)

مؤسسه خیریه پیام‌آوران همیاری (چترا) در سال ۱۳۸۵ به ثبت رسیده است. این خیریه یک مؤسسه‌ی مردم‌نهاد است که با مجوز شماره ۱۴۶۲۳۱/۹۶/۹۰۰ از سازمان بهزیستی کشور، در حوزه‌ی پیشگیری فعال است. این مؤسسه در زمینه‌ی کاهش آسیب و درمان، دارای مراکز متعددی است و در حوزه‌ی پیشگیری، سالانه کارگاه‌های متعددی برای سازمان‌های مختلف در ایران برگزار می‌نماید.

چترا به گروه‌های آسیب‌دیده‌ی جامعه کمک می‌کند تا سلامتی خود را بازیابند و سپس از آنها حمایت می‌کند تا به جریان مثبت زندگی بازگردند. بیماران اعتیاد، افرادی که در خانواده‌ی آن‌ها بیمار اعتیاد وجود دارد، افراد بهبودیافته از اعتیاد، بیماران ایدز اچ‌آی‌وی مثبت، افراد ترنس و افراد عادی از جمله کسانی هستند که چترا آمادگی خدمت‌رسانی و حمایت از آن‌ها را دارد.

برای مطالعه:

جمعیت مبارزه با اعتیاد


چترا دارای مراکز متعددی است که در زمینه‌ی کاهش آسیب و درمان اعتیاد فعالیت می‌نمایند. مراکز تحت پوشش چترا شامل مراکز کاهش آسیب اعتیاد، گرم‌خانه، سرپناه شبانه، مرکز اقامتی میان‌مدت، مرکز اقامتی بر اساس مدل TC و مرکز توانمندسازی بهبودیافتگان چترا است.


انجمن نیکوتینی‌های فرانام

انجمن نیکوتینی‌های فرانام در سال 1395 فعالیت خود را باهدف کاهش آسیب‌های اجتماعی آغاز کرد. در اوایل سال ۱۹۸۰ میلادی چند نفر از معتادان نیکوتین دریافته بودند با به‌کارگیری قدم‌های دوازده‌گانه‌ی الکلی‌های گمنام می‌توانند بر اعتیاد نیکوتین فائق آیند، بنابراین تصمیم به راه‌اندازی جلسات نیکوتینی‌های گمنام گرفتند تا بدین‌گونه پیام رهایی از نیکوتین را به سایر معتادان به نیکوتین برسانند و فرصتی ایجاد نماید تا خود نیز در قطع مصرف باقی بمانند.



شروع در ایران: در تابستان سال ۱۳۷۸ شمسی، تعدادی از نشریات این انجمن توسط یکی از اعضای ایرانی وارد کشور شد و اولین جلسه‌ی نیکوتینی‌های گمنام ایران در آذرماه سال ۱۳۷۹ با حضور چهار نفر در تهران برگزار گردید. پس از آن این انجمن به شهرهای: اصفهان، اراک، شیراز، قم، یزد، لرستان، البرز، گیلان، خوزستان، چهارمحال بختیاری، مازندران، کرمان، سیستان و بلوچستان، آذربایجان، کهکیلویه و بویراحمد، هرمزگان، خراسان رضوی و خراسان شمالی و جنوبی گسترش یافت. درآخر در سال ۱۳۹۶ بنابه‌درخواست شورای منطقه نیکوتینی‌های گمنام ایران جهت اخذ ثبت ملی در وزارت کشور به نام انجمن نیکوتینی ھای گمنام اقدام گردید که باتوجه‌به عدم تأیید وزارت کشور در خصوص پسوند«گمنام» لذا در ابتدا با نام انجمن نیکوتینی‌های بی‌نام اقدام و در نهایت با پسوند «فرانام» ثبت و مجوز فعالیت در چهار استان صادر گردید.

برای مطالعه:

همیاران پاکان رهایی