در ادامه با ما همراه باشید تا متن مصاحبه آقای هوشنگی، مدیرعامل خیریه حامی و یکی از فعالین عرصه خیر را با اطلس هیر ایران پیرامون شرایط خیرخواهی در ایران با هم بخوانیم.
وضعیت محیط خیرخواهی در ایران را با توجه به عوامل حقوقی، قانونی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی چگونه می‌بینید و آن را چطور ارزیابی و توصیف می‌کنید؟
با توجه به رکود اقتصادی، تورم و کارخانه‌هایی که فعال نیستند، شرایط خیریه‌ها بسیار اسفناک است یعنی افرادی که قدرت اقتصادی داشتند و برای خیریه‌ها هزینه می‌کردند، امروز همچون قبل، بودجه برای کمک به خیریه‌ها ندارند. هر ارگانی فکر می‌کند که اگر خودش، کارمندان و پرسنلش را بتواند تامین کند و به مشکلات آنها رسیدگی کند، کافی است.
فرض کنید که یک کارگری که در کارخانه‌ای کار می‌کند برای کمک هزینه برای ازدواجش به رییس کارخانه مراجعه می‌کند، قطعا رییس کارخانه ترجیح می‌دهد که به همان کارگرش که او را می‌شناسد، کمک کند. به لحاظ سیاسی و قانونی اگر بخواهم بگویم، در ایران هیچ قانونی درباره وضعیت خیرخواهی و مشارکت اجتماعی وجود ندارد؛ چهل و سه سال از انقلاب می‌گذرد ولی هیچ قانون مکتوب و مدونی درباره این که خیریه و سازمان مردم نهاد چیست، نداریم.
وزارت کشور، اداره اوقاف، وزارت ورزش و جوانان مجوزی را به سازمان‌ها و موسسات می‌دهند اما چیزی نیست که بگوییم قانون است چرا که در مجلس شورای اسلامی ما هنوز قانون یا آیین‌نامه‌ای را نداریم که سازمان مردم نهاد چیست و نظارتش با کیست.
برای مطالعه:
چه عواملی را طی پنج سال گذشته بر فضای خیرخواهی در ایران موثرتر می‌دانید؟
آقای روحانی با یک دکترینی بر سر کار آمد، او مدام دولت امید را تبلیغ می‌کرد و شعارش واگذاری کارها به مردم بود، به همین دلیل مجبور بود که یک سری مجوزهایی را صادر کند بنابراین مقداری در وزارت کشور در دادن مجوزها آزادی بیشتر بود اما این مجوز چه می‌گوید؟
این مجوزی در واقع چیزی بلاتکلیف بود و هیچ تکلیف و مقررات و نظارتی را بر خیریه‌ها مشخص نمی‌کرد، خیریه‌ها با این مجوزها نمی‌توانستند که تجارت کنند یا معامله کنند. تنها ویژگی دوره دوم دولت آقای روحانی همین بود که کمی دست خیریه‌ها را در رگفتن این مجوزها باز گذاشت وگرنه این که بگوییم حرکت مثبتی کرد، اینطور نبود.
فضای خیرخواهی ایران را طی پنج سال آینده چطور توصیف می‌کنید و چه تغییراتی را برای آن متصور می‌شوید؟
تازمانی که ما قانون و آیین‌نامه مشخصی را در مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت خیریه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد و عملکرد و نظارت بر ایشان نداشته باشیم؛ هر دولتی بیاید با تدابیر خودش جلو خواهد رفت.
چند وقت پیش با یکی از مسئولین صحبت کردم که چرا قانونی را برای سازمان‌های مردم نهاد در مجلس وضع نمی‌کنند؟ ایشان با صراحت بیان کردند که نمی‌توانیم به برخی اعتماد کافی را داشته باشیم و ممکن است این سازمان‌ها تحت عنوان خیریه کار جاسوسی کنند! این نگاه مسئولین به خیریه‌ها و سازمان‌های داوطلبانه است.
اگر بخواهید به عنوان یک سیاست‌گذار پیشنهاداتی را برای بهبود فضای خیرخواهی در ایران ارائه دهید، آن پیشنهادات چه خواهند بود؟
من فکر می‌کنم که ما باید امروز اصل را بر برائت بگذاریم؛ یعنی دیدمان نسبت به نهادها و ارگان‌ها منفی نباشد. دیدمان باید نسبت به سازمان‌های خیریه و مردم نهاد و همچنین کمپین‌ها اینطور باشد که آنها می‌خواهند کاری را در راستای کار خیر، کمک ، انسانیت و نیکوکاری کنند. اگر دید ما این باشد، خیلی بهتر می‌شود فعالیت کرد.
زمانی که سیل یا زلزله‌ای می‌آید، مردم خودجوش به میدان می‌آیند اگر بخواهیم از بین این‌ها برای کمک کردن گزینش صورت بگیرد، آیا کاری پیش خواهد رفت؟ این گزینش برای کار خیر اشتباه محض است. در حال حاضر شرایط کشور خوب نیست و اگر در این شرایط کمک خیریه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نبود، هیچ دولتی حتی ده روز نمی‌توانست روی پای خودش بایستد.
بیشتر بخوانید:
امروز سازمان بهزیستی، مدرسه‌سازی، تجهیزات بیمارستان‌ها مردم انجام می‌دهند مثلا در زاهدان 92 درصد مدارس توسط مردم ساخته شده است و یا بسیاری از روستاها را مردم لوله‌کشی کردند، اگر دولت به این‌ها اجازه ندهد کار پیش نخواهد رفت. دولتمردان باید اصل را بر خوبی همه افراد بگذارند، آنها باید به همه مجوز بدهند و سپس بر تخلف آنها نظارت کنند. ما در حال حاضر در کشور آسیب‌های اجتماعی بسیاری داریم بنابراین باید اصل را برائت بگذاریم.
22 فروردین 1402
ارسال نظر