استان خراسان جنوبی، یکی از استان‌های ایران است که در شرق این کشور قرار گرفته و مرکز آن شهر بیرجند است. این استان در حوزه‌ی زمانی باستانی نیز مهم بوده و تاریخچه‌ی بسیار طولانی‌ای دارد. همچنین، خراسان جنوبی برخی ویژگی‌های جغرافیایی مهم دارد که آن را از سایر مناطق متمایز می‌کند. در ادامه به تاریخچه، ویژگی‌های جغرافیایی و ترکیب جمعیتی استان خراسان جنوبی می‌پردازیم.

جغرافیای خراسان جنوبی

تاریخچه:

خراسان جنوبی به عنوان بخشی از خراسان بزرگ در طول تاریخ دوره‌های مختلفی را تجربه کرده است. در دوران باستان، این منطقه به عنوان قلمروی گسترده‌ای شناخته می‌شد که در آن شاهان و حکومت‌های مختلفی پایتخت خود را در آن جا بنا می‌کردند. خراسان جنوبی همچنین در طول تاریخ به عنوان مسیری برای تجارت و ارتباطات مهم بین ایران، آسیای مرکزی و خاورمیانه و نیز بین شرق و غرب اقیانوس هند و دریای خزر بود.

در دوره‌های مختلف تاریخی، این منطقه تحت حکومت‌های مختلفی قرار گرفته است. از جمله، خراسان جنوبی در دوره ساسانیان و عرب‌ها تحت سلطه قرار می‌گرفت و در دوره سلجوقیان، خراسان جنوبی به مرکز قدرت معنوی و سیاسی این امپراطوری تبدیل شد. در دوره تیموریان، بیرجند به مرکز این امپراطوری تبدیل شد و پس از آن در دوره صفوی، خراسان جنوبی به قسمتی از حکومت شاه عباس بزرگ در ایران تبدیل شد. در قرون بعد، خراسان جنوبی تحت سلطه‌ی دولت‌های مختلفی از جمله قاجاریان، پهلوی و نظام جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.

ویژگی‌های جغرافیایی:

مساحت این استان۱۵۱٬۱۹۳ کیلومتر مربع است که پس از استان کرمان و استان سیستان و بلوچستان سومین استان پهناور ایران است. این استان به شمال با خراسان رضوی، به شرق با افغانستان، به جنوب با سیستان و بلوچستان و به غرب با خراسان شمالی همسایگی دارد. تنوع زمین‌های خراسان جنوبی از کوهستان‌های بلند، صحراها، دشت‌ها، دره‌ها و رودخانه‌های جاری عبور می‌کند. کوه‌های بینالود و همت قدرتی بر تنظیم اقلیم استان دارند و بارش‌های غزیر در فصول سرد سال معمولاً باعث سیلاب‌ها می‌شوند.

ترکیب جمعیتی:

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت آن برابر با ۷۶۸٬۸۹۸ نفر[۲] می‌باشد و از این نظر ۲۸اُمین استان کشور به‌شمار می‌رود. وجمعیت استان خراسان جنوبی به تنوع بسیاری از نظر قومیت و زبان برخوردار است. اکثریت جمعیت این استان را ایرانیان تشکیل می‌دهند که زبان فارسی را صحبت می‌کنند. علاوه بر ایرانیان، گروه‌های عرب، ترکمن، بلوچ و کرد نیز در خراسان جنوبی زندگی می‌کنند و زبان‌های عربی، ترکمنی، بلوچی و کردی را به کار می‌برند. این تنوع جمعیتی باعث ایجاد یک محیط فرهنگی و زبانی چندفرهنگی در استان می‌شود.

بیشتر بخوانید:

دلسوزی در کمک به خیریه ها یا تقویت کار خیر آگاهانه با اصول روانشناسی

این تنوع جمعیتی در خراسان جنوبی به ترکیب فرهنگی، هنری و آداب و رسوم منحصر به فردی منجر می‌شود. این گروه‌های قومی با حفظ هویت خود، ارزش‌ها و سنت‌های خاص خود را به نسل‌های بعدی منتقل می‌کنند. برای مثال، گروه‌های عرب معمولاً با فرهنگ عربی و آداب و رسوم مرتبط با آن شناخته می‌شوند، در حالی که گروه‌های ترکمن و بلوچ با فرهنگ و سنت‌های خاص خود که شامل موسیقی، رقص و لباس‌های سنتی است، مشهور هستند.

این تنوع فرهنگی و زبانی نیز در زمینه هنر، موسیقی، ادبیات و معماری قابل مشاهده است. هر یک از این گروه‌ها در ارائه هنرها و صنایع دستی خود، با الهام از فرهنگ و سنت‌های خاص خود تلاش می‌کنند تا هویت خود را حفظ کنند. در حوزه موسیقی، سبک‌های موسیقی محلی مانند موسیقی عربی، موسیقی ترکمنی و موسیقی بلوچی بسیار محبوب هستند و هنرمندان مشهوری در این زمینه‌ها فعالیت می‌کنند.

علاوه بر این، استان خراسان جنوبی نیز دارای جاذبه‌های گردشگری فراوان است. از آثار باستانی و تاریخی مانند قلعه‌ها، بقاع متبرکه، بناهای تاریخی و آرامگاه‌ها گرفته تا مناظر طبیعی دل‌نشینی مانند کوه‌ها، دره‌ها و آبشارها، هر ساله گردشگران بسیاری را به خراسان جنوبی جذب می‌کند.

نقشه خراسان جنوبی

به این ترتیب، استان خراسان جنوبی با توجه به تنوع جغرافیایی، تاریخچه غنی و ترکیب جمعیتی چندفرهنگی، استان خراسان جنوبی یک منطقه فرهنگی و گردشگری بسیار پویا است. بازدید از این استان به شما فرصت می‌دهد تا با تنوع فرهنگی، طبیعت زیبا و آثار تاریخی و باستانی آن آشنا شوید.

استان خراسان جنوبی دارای بسیاری از آثار باستانی است که به شما اجازه می‌دهد به دنیای گذشته پیمودن کنید. برخی از این آثار شامل قلعه‌هایی مانند قلعه خواف، قلعه دیوواندره و قلعه نیشابور، آرامگاه‌هایی مانند آرامگاه بیهقی و آرامگاه عطار نیشابوری و بناهای تاریخی مانند مسجد جامع بیرجند و باغ فین در بیرجند می‌باشند. این آثار باستانی نشان دهنده غنا و تاریخچه بی‌نظیر این منطقه است و برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران بسیار جذاب هستند.

علاوه بر آثار باستانی، خراسان جنوبی با طبیعتی خیره‌کننده نیز مشهور است. کوهستان‌های این استان از جمله رشته کوه‌های بینالود، همت و جوین قدرتی در آن قرار دارند و به افراد علاقه‌مند به کوهنوردی و طبیعت‌گردی فرصتی عالی را برای استفاده از فضای طبیعی و آرامش بخش خود ارائه می‌دهند.

خراسان جنوبی و اهالی این استان نیز همچون بسیاری دیگر از استان‌های ایران به فرهنگ نیکوکاری و خیریه توجه دارند. در ادامه اطلس خیر ایران، کامل‌ترین لیست خیریه‌ها و مؤسسات نیکوکاری استان خراسان جنوبی را در اختیار شما می‌گذارد. با کلیک بر روی اسم هر کدام از این مؤسسات خیریه می‌توانید اطلاعات جزیی‌تری از خیریه را به‌دست آورید:

لیست خیریه های استان خراسان جنوبی

همچنین شما با مراجعه به صفحه‌های مربوط به استان خراسان جنوبی در بانک اطلاعاتی خیر ایران می‌توانید اطلاعات کامل‌تری و جزییات بیشتری چون اسناد و مدارک، آگهی‌های روزنامه، اطلاعات سایت و تماس و همچنین آدرس و اطلاعات مربوط به کارکنان و اعضای هیئت امنای خیریه‌ها را نیز دریافت کنید:

بانک اطلاعاتی خیریه‌ها و سمن‌های استان خراسان جنوبی