امسال همچون سال گذشته نتایج «شاخص جهانی نیکوکاری» (World Giving Index) در بنیاد کمک‌های خیریه (CAF) واقعاً جالب توجه است. اثرات مخرب «کووید 19» بر مؤسسات خیریه در سراسر جهان، در صفحات گزارش حاضر به وضوح مشخص است.
بسیاری از کشورهایی که در دهه گذشته پای ثابت نیکوکاری جهانی بودند، اکنون نه فقط از لیست 10 کشور برتر؛ بلکه از بین 20 کشور برتر نیز خارج شده‌اند. آیا این بدان معناست که مردم این کشورها با شیوع همه‌گیری کرونا، از میزان سخاوتمندی‌شان کاسته شده است؟!
چه نتایجی را می‌توان از این واقعیت استنباط کرد؟! و مهم‌‎تر از همه اینکه آیا مؤسسات خیریه باید تأثیر همه‌گیری را بر توان خود جهت کمک به دیگران در سال‌های پیش، لحاظ کنند؟ 

تحقیقات داخلی در کشورهای مختلف که بخشی از «ائتلاف جهانی CAF» را تشکیل می‌دهند، نشان می‌دهد که تمایل به بخشندگی کاهش محسوسی نداشته، بلکه فرصت نیکوکاری به دلیل قرنطینه کرونایی مردم و رکود اقتصادی این کشورها، از دست رفته است.

تأثیرات همه‌گیری کووید 19 بر فرصت‌های نیکوکاری

این قرنطینه‌ها بدون شک زندگی مردم را نجات داده، اما در عین حال فرصت‌های بی‌شمار بخشندگی و نیکوکاری روزمره را از بین برده است. رویدادهای تحت حمایت مالی، عواید خرده‌فروشی که خیریه‌ها می‌توانند جمع کنند و نیاز به محافظت از اقشار مسن و آسیب‌پذیر که بخش قابل توجهی از داوطلبان را تشکیل می‌دهند، همگی به یک بحران تأمین بودجه ختم می‌شوند که همچنان مؤسسات خیریه و ذی‌نفعان آنها در سراسر جهان را آزار می‌دهد.

برای مطالعه :

اعتباریابی و سنجش شاخص سواد خیریه ای

بررسی فرهنگ‌ نیکوکاری

با این حال با بررسی فرهنگ‌ بی‌نظیر نیکوکاری در کشورهایی که پاندمی، مسیر متفاوتی را پیموده است، به این نتیجه می‌رسیم که همچنان روزنه‌های امید وجود دارد. اهمیت کمک‌های مالی که به ایمان و اعتقادات مذهبی گره خورده است را می‌توان کماکان در اندونزی، تایلند و نقاط دیگر مشاهده کرد. سنت پان آفریقایی، «اوبونتو» (Ubuntu) نیز در رتبه‌بندی کنیا و سایر کشورهای جنوب صحرای آفریقا مشهود است.

پان آفریکانیسم (پان آفریقایی)

پان آفریکانیسم یا پان آفریقایی؛ یک باور است که طبق آن مردم آفریقایی تبار، منافع مشترکی دارند که باید متحد شوند. از لحاظ تاریخی، پان آفریقایی اغلب شکل جنبشی سیاسی یا فرهنگی را به خود گرفته است.
پان افریکانیسم انواع مختلفی دارد که در محدودترین تفسیر آن، پان آفریقایی‌ها یک احساس است که افراد آفریقایی تبار در آن اشتراکات زیادی دارند، واقعیتی که شایسته توجه و حتی تجلیل است.

بررسی میزان کمک به افراد غریبه

شمار کسانی که به افراد غریبه کمک کرده‌اند به رقم خیره‌کننده 55 درصد رسیده و این بالاترین رقمی است که در نظرسنجی سالانه خود ثبت کرده‌ایم و در عین حال از موج نگرانی فزاینده برای همسایگانی که در طول زندگی روزمره شاهد آنها هستیم، خبر می‌دهد.
ما در «بنیاد کمک‌های خیریه» شاهد لحظات بی‌شماری از کمک‌های سخاوتمندانه و باورنکردنی بوده‌ایم، چراکه مشتریان‌‎مان، اعم از افراد و شرکت‌ها، به سرعت به نیازهای فردی واکنش نشان دادند.
وظیفه‌ی ما استفاده از تحقیق حاضر برای آگاه‌سازی و پیشبرد چشم‌اندازمان جهت ارتباط‌ دادن خیّران و مؤسسات خیریه به منظور تسریع پیشرفت اجتماعی در سراسر جهان است. 

بررسی ماهیت نیکوکاری بر اساس سه جنبه رفتاری

بنیاد CAF بیش از یک دهه است که گزارش شاخص جهانی نیکوکاری را منتشر می‌کند. نخستین شاخص نیکوکاری CAF، متعاقب بحران مالی جهانی منتشر شد و اکنون پس از سال‌ها، مطالعه حاضر این فرصت را به ما داده است تا تأثیر بحران جدید جهانی (همه‌گیری کووید 19) بر نیکوکاری را در سراسر جهان بررسی کنیم.

گزارش حاضر به گستره و ماهیت نیکوکاری در سراسر جهان نگاهی انداخته و آن را از سه جنبه رفتاری مدنظر قرار می‌دهد. سؤالاتی که در بطن این گزارش وجود دارند عبارتند از:

  • آیا در ماه گذشته یکی از کارهای زیر را انجام داده‌اید:
  1. آیا به یک فرد غریبه یا کسی که نمی‌شناختید و به کمک نیاز داشت، کمک کرده‌اید؟
  2. آیا به یک مؤسسه خیریه کمک مالی کرده‌اید؟
  3. آیا زمان خود را به صورت داوطلبانه به یک سازمان خیریه اختصاص داده‌اید؟

این گزارش شامل نتایج مصاحبه با 1/6 میلیون نفر در سراسر جهان از سال 2009 است و یکی از بزرگ‌ترین نظرسنجی‌هایی است که تاکنون انجام شده است. همه کارهای میدانی توسط شرکت تحقیقات بازاری گالوپ «Gallup» و در راستای طرح نظرسنجی جهانی (World Poll initiative) آن صورت گرفته است. همزمان با آغاز همه‌گیری در مارس 2020، گالوپ جمع‌آوری داده‌ها را برای ارزیابی ریسک و اجرای طرح‌های اضطراری، متوقف کرد.

در ماه می 2020، گالوپ به این نتیجه رسید که ادامه مصاحبه‌‌های رو در رو (روش معمول جمع‌آوری داده‌ها در اروپای مرکزی و شرقی، آمریکای لاتین، کشورهای شوروی سابق، آسیای در حال توسعه، خاورمیانه و آفریقا) روشی ایمن یا مناسب نیست. در نتیجه این مؤسسه با شروع طرح‌های اضطراری جمع‌آوری داده، سراغ یک روش کاملاً مبتنی بر تلفن رفت.
به نظر نمی‌رسد که این تغییر روش، تأثیر محسوسی بر یافته‌های مشروح در این گزارش داشته باشد. در هر کشور کلیه سرویس‌دهندگان خط تلفن ثابت و سیار در نمونه لحاظ شدند و سطح پوشش نیز مناطق روستایی را دربرمی‌گرفت.


درباره گزارشات CAF بیشتر بدانید.!

بنیاد کمک‌های خیریه (CAF) یک مؤسسه خیریه بین‌المللی پیشگام است که در بریتانیا ثبت شده و با 9 دفتر در شش قاره دنیا مشغول به فعالیت است.
این مؤسسه با شرکای صنعتی، دولتی و نیکوکاران فردی همکاری می‌کند تا از تزریق بودجه و منابع کافی به مؤسسات خیریه در سراسر جهان مطمئن شود.

نحوه رتبه‎‌بندی و امتیازات شاخص جهانی نیکوکاری CAF

برای ارائه آمار و ارقام درست از رفتار نیکوکاری در سراسر جهان، شاخص CAF از روش میانگین‌گیری و پاسخ‌ به سه سؤال کلیدی که در هر کشور پرسیده می‌شود، استفاده می‌کند.
به هر کشور یک درصد امتیازی اختصاص می‌یابد و کشورها برحسب این امتیازات رتبه‌بندی می‌شوند. در سال 2019، CAF دهمین سالگرد این شاخص را منتشر کرد که مجموع یافته‌های نظرسنجی طی مدت یک دهه بود.

همبستگی در سراسر جهان از دیدگاه CAF

شاخص جهانی نیکوکاری مؤسسه CAF، نگاهی منحصر به فرد به روند جهانی نیکوکاری می‌اندازد. به این ترتیب می‌توان مشخص کرد که مردم کدام کشورها به احتمال زیاد درگیر فعالیت‌های اجتماعی به نفع جوامع خود می‌شوند و از رشد نیکوکاری جهانی حمایت می‌کنند.

رویدادهای فوق‎‌العاده‌ی سال گذشته این باور را تقویت کرده که جامعه مدنی از دیرباز در سطح بین‌المللی به همکاری مشغول بوده است. از نکات بارز این رویدادها، نیکوکاری فرامرزی است که همه نوع رفتارهای همبستگی را در سراسر جهان ممکن می‌سازد.

اهمیت این اقدامات فرامرزی در طول همه‌گیری کووید19 بیش از پیش آشکار شده است، چراکه جوامع و اجتماعات سراسر جهان، خود را نیازمند حمایت یا در جایگاه حمایت از دیگران می‌بینند. برای کمک به حداکثرسازی پتانسیل موجود در اقصی‌ نقاط جهان، CAF تلاش می‌کند تا از تحویل ایمن، مؤثر و فرامرزی کمک‌های اهدایی به مؤسسات خیریه اطمینان حاصل کند.

در سال‌های 2019 و 2020، این عمل منجر به اهدای بیش از 700 میلیون پوند توسط گروه CAF به بیش از 100 کشور شد. مؤسسه CAF پیوسته از دولت‌ها، سیاست‎‌گذاران و سرمایه‌‎گذاران بین‌المللی می‌خواهد تا ترتیبی را فراهم آورند که نه تنها باعث شکوفایی و رونق نیکوکاری فرامرزی شود، بلکه نیکوکاری در سطح محلی و طبقات متوسط را نیز پرورش دهد، بنابراین:

1. دولت‌ها باید:

  • اطمینان حاصل کنند که سازمان‌های جامعه مدنی به شیوه‌ای منصفانه، منسجم و آزاد تحت نظارت و قانون قرار می‌گیرند.
  • در صورت امکان با ارائه تشویقی به مردم، فرصت برای نیکوکاری را تسهیل کنند.
  • جامعه مدنی را به عنوان صدای مستقل در زندگی عمومی ترویج دهند و به حقِ اظهارنظر سازمان‌های غیرانتفاعی در مورد موضوعات مهم احترام بگذارند.

2. سرمایه‎‌گذاران بین‌المللی باید:

  • سازمان‌های حامی خیّران و سازمان‌های جامعه مدنی را در ایجاد زیرساخت‌های درآمدزایی حتی پس از پایان کمک‌ها تأمین بودجه کنند.
  • مستقیماً سازمان‌های محلی را برای بهبود پاسخگویی و کارآمدی کمک‎‌ها، تأمین بودجه کنند.
  • به اهمیت کمک به دریافت‌کنندگان (کمک) برای ایجاد حمایت‌های داخلی پایدار و تأمین بودجه متناسب با آن واقف باشند.

3. سازمان‌های جامعه مدنی باید:

  • علاوه بر نظارت خوب در مورد تأثیر ایجاد اعتماد عمومی در سازمان‌های جامعه مدنی صادق باشند.
  • جوامع محلی را به طور معناداری در تصمیم‌گیری مشارکت دهند تا جامعه مدنی مالکیت محلی پیدا کند.
  • به اشکال سنتی نیکوکاری برای ایجاد سازمان‌ها و فرهنگ نیکوکاری که متناسب با نقاط قوت جامعه محلی است، متکی باشند.

یافته‌های مهم حاصل از بررسی شاخص جهانی نیکوکاری CAF

اندونزی، نیکوکارترین (بخشنده‌‎ترین) کشور دنیاست. اندونزی با امتیاز 69 جایگاه نخست شاخص جهانی نیکوکاری مؤسسه CAF را به خود اختصاص داده است. در سال 2018 که آخرین بار شاخص سالانه CAF منتشر شده بود نیز اندونزی با امتیاز 59 در رتبه نخست قرار گرفته بود. 

امسال از هر 10 اندونزیایی، بیش از هشت نفر اقدام به اهدای کمک‌های مالی کردند و نرخ داوطلب شدن در این کشور بیش از سه برابر متوسط جهانی بود.

بیشتر بخوانید :

یافته‌های مرکز آمار در حوزه­ رفتار اجتماعی ایرانیان

1. 10 کشور برتر نیکوکار دنیا در سال 2020 به طور قابل توجهی تغییر کرده‌اند؛

خیلی از کشورهایی که همواره در بین 10 کشور برتر قرار می‌گرفتند، در گزارش امسال از فهرست کشورهای برتر خارج شده‌اند. آمریکا، انگلیس، کانادا، ایرلند و هلند همگی کاهش قابل توجهی را در امتیازات شاخص خود تجربه کرده‌اند. هر کدام از این کشورها پس از تجربه یک روند نزولی جزئی در سال 2018، امسال شاهد تنزل شدید در جایگاه خود بودند.

در مقابل، جایگاه این کشورها در فهرست 10 مورد برتر به اعضای تازه‎ واردی چون نیجریه، غنا، اوگاندا و کوزوو رسید. استرالیا و نیوزیلند نیز مانند خیلی از کشورهای غربی از سال 2018 شاهد کاهش امتیازات خود بوده‌اند و شاخص هر دو کشور کمتر از میانگین بلندمدت آنهاست. با این حال هر دو (استرالیا و نیوزیلند) در فهرست 10 کشور برتر امسال باقی مانده‌اند و البته تنها کشورهای پردرآمدی هستند که موفق به این کار شده‌اند.

بهبود نیکوکاری در استرالیا و نیوزیلند که در این گزارش مورد تأکید قرار گرفته، احتمالاً به زمان انجام نظرسنجی در این کشورها - هفته‌های قبل از پیک موج اول همه‎‌گیری– مربوط است. به علاوه در استرالیا، واکنش‌های عمومی به آتش‌سوزی‌های جنگی در اوایل سال 2020 به شکلی گسترده و سخاوتمندانه اتفاق افتاد. 

2. بیش از 3 میلیارد نفر در سال 2020 به افرادی که نمی‌شناختند، کمک کردند؛

در سطح جهانی شمار بیشتری از افراد نسبت به شاخص‌های گذشته نیکوکاری CAF از کمک به اشخاص غریبه خبر دادند. کمک به افراد غریبه، رایج‌ترین رفتار نیکوکارانه در سراسر جهان است و در سال 2020 بیش از نیمی از بزرگسالان جهان (55 درصد) - معادل با بیش از 3 میلیارد نفر - در چنین فعالیتی مشارکت داشتند. 

3. به رغم همه‌گیری کرونا، اهدای کمک‌های مالی در سراسر جهان افزایش یافته است؛

در سال 2020 شمار بیشتری از افراد نسبت به پنج سال گذشته، اقدام به اهدای کمک‌های مالی کردند (31 درصد)، در حالی که نرخ داوطلب شدن در این سال در سطح جهانی نسبتاً بدون تغییر باقی ماند. با این حال، این یافته، تغییرات بسیار مهم در شاخص کلی امسال را پنهان می‌کند.

منبع: CAF WORLD GIVING INDEX 2021