تیم اطلس خیر ایران در نخستین مصاحبه پروژه «سیمای نیکوکاری شهر قزوین» با مدیر امور شعب خیریه آبشار عاطفه‌ها شعبه قزوین به گفت‌و‌گو پرداخته است.

پیشنهاد ما:

«سیمای نیکوکاری شهر زنجان»


لطفاً معرفی مختصری از خودتان و مؤسسه خیریه آبشار عاطفه‌ها بیان بفرمایید.

به نام خدا. بنده معصومه حیدری هستم؛ مدیریت امور شعب بنیاد بین‌المللی آبشار عاطفه‌های استان قزوین با نوزده شعبه فعال، که از سال 92 در این استان آغاز به فعالیت کرده است. این مجموعه در زمینه ایتام، سادات، افراد بی‌سرپرست و بدسرپرست، بیماری‌های صعب‌العلاج، حمایت تحصیلی، اشتغال‌زایی و تهیه جهیزیه فعالیت دارد و بیشتر خانم‌های سرپرست خانوار و افراد ازکارافتاده را تحت پوشش قرار می‌دهد. در حال حاضر حدود 1123 پرونده فعال در کل استان داریم و جمعیت تحت پوششمان 2416 نفر است. کادری که در اینجا کار می‌کنند همه خانم‌اند؛که می‌شود گفت فعالیت خیرخواهانه و داوطلبانه دارند.

خود من در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمدم که از اول هیئت‌دار بودند؛ بنابراین با فعالیت خیر همیشه در ارتباط بوده‌ام. ولی از سال 92 این افتخار را داشتم که به‌صورت رسمی، فعالیتم در این حوزه را در کسوت یک بانوی خیر آغاز کنم. البته ما خیر محسوب نمی‌شویم؛ تنها واسطه‌ای هستیم میان خیرین و نیازمندان و تلاش می‌کنیم که مشکلات را در استان شناسایی کنیم و نیازمندان را به خیرینمان معرفی‌ کنیم تا انشاالله مشکلشان رفع شود.


استان قزوین را برای یک غیربومی چطور توصیف و معرفی می‌کنید؟

می‌توانم بگویم استان قزوین، استانی بسیار مستعد اما مظلوم است. برای مثال، به شما که از اصفهان آمده‌اید می‌توانم بگویم، ما در اینجا یک اصفهان کوچک داریم؛ ولی متأسفانه به دلایل مختلف -شاید مسئولان غیربومی- پتانسیل‌های مختلف کشاورزی، صنعتی و غیره آن به کار گرفته نشده است. درواقع از همان شرکت‌هایی هم که تا به‌ حال در اینجا تأسیس شده بودند روزبه‌روز تعداد بیشتری غیرفعال می‌شوند. بیکاری، فقر و اعتیاد در این استان بیداد می‌کند و همین باعث شده که تعداد افراد بدسرپرست، بی‌سرپرست و ایتامی که در اثر این اتفاقات در چنین شرایطی قرار گرفته‌اند نیز در این استان افزایش پیدا کند؛ مخصوصاً درباره خانم‌ها چنین مواردی به نسبت زیاد است؛ اما متأسفانه مشکلات خیلی ریشه‌ای‌اند و می‌شود گفت در بسیاری از مواقع از ما کار چندانی بر نمی‌آید.


مسائل و چالش‌های اساسی استان قزوین را چه می‎‌بینید؟

اعتیاد و بیکاری از اساسی‌ترین چالش‌های استان‌اند. این شرایط وضعیت زنان را هم تحت‌تأثیر قرار داده است؛ خانم‌های سرپرست خانوار بسیار تحت‌فشارند و شغل مناسبی برای آن‌ها وجود ندارد که بتوانند هم به فرزندانشان و هم کار خود رسیدگی کنند. بیشتر شغل‌ها برای این قشر از جامعه به فروشندگی، کار در منازل و امثال آن‌ها تبدیل شده است. با وجود این ‌همه شرکت‌ صنعتی که در استان وجود دارد دیدن این وضعیت دردناک است.


وضعیت خیریه‌ها را در استان قزوین چطور ارزیابی می‌کنید؟

خیریه‌های زیادی در استان قزوین وجود دارد؛ حدود دویست و اندی خیریه فعال. اما اکثر آن‌ها در حد یک مجوزند؛ نمی‌توانند خدمات‌رسانی خاصی کنند و بیشتر به‌دنبال برقرار کردن ارتباط و همکاری با ما مؤسسات فعال‌ترند. خدا را شکر تعامل خیلی خوبی هم با هم داریم؛ مثلاً ما بیماران سرطانی و یا کلیوی را به مؤسسات مخصوص ارجاع می‌دهیم، آن‌ها نیز موارد مربوط به معیشت را بیشتر به ما ارجاع می‌دهند.

در مورد خیرین هم باید گفت، در این استان از کلان‌شهرهای دیگر هم خیر جذب می‌شود. یک تصور اشتباهی که وجود دارد این است که افراد گمان می‌کنند قزوینی‌ها عموماً ثروتمندند، به خاطر شهرک‌های صنعتی‌ای که در این استان وجود دارد، اما باید گفت افراد اینجا شرایط عادی دارند و این استان آن‌چنان ثروت کلانی ندارد.


اصلی‌ترین چالش‌هایی که طی این مدت فعالیتتان با آن مواجه بوده‌اید، چه بوده است؟

بیشترین چالش ما در بحث اعتیاد است؛ اما چون در حوزه کمک به ایتام تبلیغات گسترده‌تری شده است اکثر خیرین پرونده‌های آن‌ها را انتخاب می‌کنند و کمک کمتری به پرونده‌های مربوط به اعتیاد می‌شود. در خود مؤسسه اما، با مدیریت خوبی که داشته، خدا را شکر چالش خاصی نداشته‌ایم و اگر هم مشکلی وجود داشته به کمک ارگان‌های بالادست رفع شده است.


اگر امروز خیری با قصد تأسیس یک خیریه در قزوین نزد شما بیاید، توصیه خواهید کرد که در چه زمینه‌ای فعالیت کند؟

فکر می‌کنم ما برای بسیاری از بیماری‌ها خیریه تخصصی نداریم؛ بنابراین من پیشنهاد خواهم کرد که در زمینه بیماری‌های خاص و یا اشتغال‌زایی فعالیت کند. شرایط اشتغال در استان اصلاً خوب نیست؛ به‌خصوص برای زنان سرپرست خانوار و یا معتادانی که ترک کرده‌اند.


اگر می‌توانستید جهت بهبود فضای خیر در استان قزوین مشکلی را از سر راه خیریه‌ها بردارید، به چه مشکلاتی می‌پرداختید؟

می‌شود گفت یکی از موانع برای بهتر شدن فضای خیر در استان وضعیت موجود ارتباط میان خیریه‌هاست. به نظر من اگر امکانی برای شکل‌گیری یک فضای همبسته‌تر و واحدتر در این حوزه ایجاد می‌شد کارها بهتر پیش می‌رفت. البته خیریه‌ها مایل به این کار بوده‌اند و پیش‌تر هم راجع به این مسئله صحبت شده؛ اما اقدام مؤثری صورت نگرفته است. مسئولان مربوطه می‌گویند خانه تشکل‌ها داریم اما ما عملاً چیزی نمی‌بینیم و جایی برای اینکه بتوانیم در آن صحبت کنیم وجود ندارد؛ همیشه هم در جلسات مشکلات شنیده می‌شود اما کاری برای رفع آن‌ها انجام نمی‌شود. بنابراین به نظر من اگر همین خانه تشکل‌ها به‌صورت فعال وجود داشته باشد و خیریه‌ها به این واسطه با هم همکاری و وحدتی پیدا کنند، به بهبود فضای خیر و فعالیت‌ها کمک بسیار می‌شود. علاوه بر این، ادارات همکاری چندانی با ما ندارند و پروسه‌های اداری با سختی زیادی انجام می‌شود. ادارات همیشه می‌گویند باید استانداری نامه بزند و استانداری‌ هم فرایندهای خودش را دارد و کار با مشکلات زیادی مواجه می‌شود. بنابراین این زمینه هم جای کار دارد.


تأمین مالی شما در خیریه بزرگی مثل آبشار عاطفه‌ها از چه طریق انجام می‌شود؟

ما گروهی داریم به نام نیروی مشارکت؛ که از طریق تماس تلفنی خیرین را جذب می‌کنند. به‌طور کلی خیرین ما اکثراً از طریق همین تماس‌های تلفنی و فضای مجازی جذب مؤسسه می‌شوند. علاوه بر این‌ها تبلیغات شهری و صداوسیما را هم داریم؛ البته یکی از مشکلات ما این است که صداوسیما هم آن‌چنان با ما همراه نمی‌شود.


آیا آماری از درصد خیرین جذب شده از طریق تماس‌های تلفنی خود دارید؟

افرادی که تماس می‌گیرند موظف‌اند حداقل روزی دویست تماس داشته باشند؛ اما در این دویست تماس ممکن است که تنها پنج یا شش خیر را جذب کنند. این بستگی زیادی به موضوعی که برای کمک مطرح می‌شود دارد؛ برای مثال اگر بحث جذب کمک برای بیماری خاص کودک و یا ایتام باشد خیرین بیشتری جذب می‌شوند. به‌طور کلی از هر صد تماس ممکن است سی‌ تماس منجر به جذب کمک شود.


یعنی حدوداً بسته به موضوع خیر، بین ده الی سی درصد تماس‌ها ممکن است به کمک منجر شود؟

بله همین‌طور است. البته به توانمندی و کلام نیرویی که تماس می‌گیرد هم بستگی دارد. به خاطر همین گزینش نیروهای ما به این صورت بوده که تمامی آن‌ها در زمینه فعالیت خودشان تحصیل کرده‌اند؛ و علاوه بر این خودمان نیز در مرکز برای نیروهایمان دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنیم.


توجه خیرین در قزوین، بیشتر به سمت چه موضوعاتی است؟

خیریه‌ها و خیرین در حوزه‌های متنوعی در قزوین فعال‌اند و خدا را شکر تقریباً ما هر مشکلی را مطرح کنیم خیرینی برای کمک جذب می‌شوند. نوع فعالیت‌ها بیشتر بستگی به نیازهای موجود دارد. علاوه بر این در خیریه ما که شعبه‌های زیادی دارد، اگر یک شعبه به کمک نقدی یا غیرنقدی نیاز داشته باشد علاوه بر خیرین خود آن شعبه، شعبه‌های دیگر نیز به آن کمک می‌کنند و درواقع هر یک از شعب مازاد دارایی‌شان را به یکدیگر می‌رسانند؛ می‌شود گفت در شعب مختلف کمک‌رسانی نسبتاً یکسانی انجام می‌شود.


وضعیت فضای خیرخواهی را در چهار و یا پنج سال آینده چطور پیش‌بینی می‌کنید؟

اگر شرایط اقتصادی به همین شکل پیش برود تا چهار روز آینده را هم نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم؛ اما واقعاً این شرایط بیش از همه به نیازمندان فشار می‌آورد. شرایط روزبه‌روز دارد بدتر می‌شود؛ اما امیدواریم که وضعیت بهبود پیدا کند.

بیشتر بخوانید:

 مصاحبه با دکتر مصطفی بشیری