تیم اطلس خیر ایران در ادامه پروژه «سیمای نیکوکاری شهر همدان» با مدیرعامل مجمع خیرین سلامت استان همدان به گفت‌و‌گو پرداخته است.

پیشنهاد ما:

«سیمای نیکوکاری شهر زنجان»


در ابتدا خودتان را معرفی کنید و بگویید فعالیت خود را از چه زمان شروع کرده‌اید، مجمع خیرین سلامت همدان را چه زمانی تأسیس کردید و عمده فعالیتتان تاکنون چه بوده است؟

من محمدصادق صبا هستم؛ پزشک متخصص کودکان و عضو بازنشسته هیئت علمی دانشکده پزشکی همدان. سال­های آخر خدمت، با مشاهده نیازمندی‌های مردم و یک‌سری تنگناهای اداری، به فکر تأسیس یک مجمع خیریه کوچک در بیمارستان بعثت همدان افتادیم که این آرزو محقق نشد. تا آنکه در سال 1390 تا 1391 به همت مرحوم حاج آقا نیری، دبیرکل مجمع خیرین سلامت آن زمان، مجمع خیرین سلامت همدان را تشکیل دادیم. در ابتدا مرحوم حاج آقا علی نیری مدیرعامل مجمع بودند که بعد از شش ماه این سمت را به عهده بنده گذاشتند و من هم به هر جهت آن را پذیرفتم. البته قرار بود دو سال مدیرعامل باشم، اما هنوز هم مدیرعامل مجمع هستم. ایده اولیه ما این بود که کار مجمع باید داوطلبانه باشد. از این‌ رو یک گروه بیست و چهار-پنج نفری از بازنشستگان بخش‌های اداری مختلف استان همدان را دور هم جمع کردیم تا به این فعالیت‌های داوطلبانه بپردازیم. الان نزدیک 24 تا 30 نفر هستیم که مسائل مجمع را پیگیری می‌کنیم. به‌علاوه یک هیئت مدیره‌ هفت نفره که انتخابی است و هر دو سال یک بار انتخابات آن برگزار می‌شود.

مجمع خیرین سلامت استان همدان در پنج کارگروه اصلی کارش را انجام می‌دهد. یکی از این کارگروه‌ها مربوط به آموزش و پیشگیری­ است. اگرچه نتیجه این بخش خیلی زودرس و ملموس نیست، اما فکر می‌کنیم باید اثرگذار باشد. در این کارگروه سه چهار اولویت استانی را مدنظر داریم: سرطان سینه (که شایع‌ترین سرطان در بانوان استان است)، سرطان پروستات، سرطان دستگاه گوارش و دیابت و فشارخون.

ما در آموزش و پیشگیری کارهای متفاوتی که انجام می‌دهیم. آموزش‌های ما به­ دو صورت حضوری و مجازی است. البته سعی داریم بیشتر آموزش‌ها را به سمت کارگاهی شدن سوق دهیم تا جنبه عملی آموزش تقویت شود.

بخش دوم مؤسسه نیز مربوط به مددکاری و مشاوره است که بیماری‌های صعب‌العلاج در دستور کار آن قرار دارد؛. برای مثال سرطان، ناشنوایی و سایر بیماری‌ها. البته در این بخش شش گروه اصلی را مدنظر داریم، ولی هر فردی با بیماری صعب‌العلاج به ما مراجعه کند سعی می‌کنیم مشکلش را حل کنیم.

در بخش مددکاری و مشاوره ما به سه شکل به بیماران کمک می‌کنیم: یکی کمک بلاعوض که با شناسایی دقیق و حفظ عزت نفس افراد صورت می‌گیرد، یکی دیگر با اعطای وام پنج تا شش میلیون تومانی با سود صفر درصدی به افراد و یکی هم تحت عنوان طرح سخاوت. طرح سخاوت یک طرح توزیعی است که در آن بیماران را به خیرینی که تمایل دارند به آنان کمک کنند، معرفی می‌کنیم و این کمک‌ها را تا آخر ادامه می‌دهیم. یعنی اگر کسی را پیدا کردیم رهایش نمی‌کنیم و تا انتها همراهش هستیم.

قصدمان در این بخش این است که بیماران را توانمند کنیم تا بتوانند به فعالیت‌های اجتماعی زندگیشان برسند. در این زمینه حدود  1600 تا 1700 بیمار را به‌طور مداوم درمان می‌کنیم. البته مبلغ اهدایی را به دست کسی نمی‌دهیم و مستقیم به مراکز درمانی می‌فرستیم. علاوه بر این سعی می‌کنیم از مراکز درمانی برای بیماران تخفیف بگیریم. در این راستا هم مراکز درمانی خیری را شناسایی کردیم که با تخفیف خاصی بیماران ما را می‌پذیرند.

تفاهم­نامه‌ای هم با معاونت بهداشتی دانشگاه نوشتیم تا بیماران مبتلا به هپاتیت سی را به ما معرفی کنند و ما طبق پروتکل به آن‌ها کمک کنیم. اخیراً با حوزه معاونت بهداشت و یکی از بیمارستان‌های خصوصی که امکانات تشخیصی خاصی برای سیروز کبدی دارد نیز قراردادی منعقد کردیم تا با تخفیف بیماران معرفی شده ما را بپذیرند. در حال حاضر هم درصددیم درخصوص بیمارانی که به مراکز توان‌بخشی مراجعه می‌کنند با دانشکده پیراپزشکی یک تفاهم­نامه امضا ­کنیم.

همچنین ما سعی داریم خیرین را به سمت کمک به مشاوره و درمان بیماران سوق دهیم. اما برخی هم تمایل دارند که سبد خوراک بیماران را تأمین کنند. به همین خاطر و بنا بر نیت خیرین، سبد کالایی شامل یک کیلو برنج ایرانی، خرما، پنیر، تخم‌مرغ و مواردی از این دست به بیماران می‌دهیم.

علاوه بر این در آغاز سال تحصیلی هم سعی می‌کنیم به خانواده‌هایی که مشکل دارند در حد مقدور کمک کنیم و در این زمینه با آموزش و پرورش هم یک تفاهم­نامه امضا کردیم تا مبلغ کمی از سوی خود معلمان داوطلب در حسابی به اسم فرهنگیان و زیر نظر مجمع خیرین سلامت و اداره کل آموزش و پرورش، به فرهنگیانی که دچار مشکل می‌شوند، اختصاص یابد.

فعالیت کارگروه سوم ما نیز در زمینه تجهیزات است که در آن بر اساس تمایل خیرین، برای مراکز درمانی یا شخص بیماران نیازمند تجهیزات درمانی فراهم می‌کنیم.

بخش عمده دیگر فعالیت ما حول ساخت‌وساز و عمران شکل گرفته است. در عرض این چند سال، به همت خیرین، چند مرکز پایگاه بهداشتی روستایی و پایگاه­ اورژانس ساخته‌ایم. همچنین، به کمک مرحوم فرشچیان، دو بیمارستان و یک مرکز جامع سرطان نیز در همدان تأسیس کردیم.

به‌علاوه از حدود نه سال پیش ساخت 110 واحد مسکونی برای دستیاران گروه پزشکی را کلنگ زدیم. از این 110 واحد، 50 واحدش را تمام کرده‌ایم و چهل واحد هم رو به اتمام است. البته حقیقتش کمک‌های مردمی در این زمینه پاسخگوی افزایش قیمت‌ها نبوده؛ اما ما داریم تلاش خود را می‌کنیم.

بخش دیگر فعالیتمان هم به همکاری با سایر ان‌جی‌اوها اختصاص دارد. ما در طول این 9 سال گذشته، با کمک دوستان، انجمن آلزایمر همدان را راه‌اندازی کردیم که هم‌اکنون در حال فعالیت است. انجمن پیوند اعضای همدان هم در اصل به‌واسطه مجمع خیرین سلامت راه‌اندازی شد. ما در کنار بعضی از دوستان، انجمن لکنت زبان همدان را هم راه‌اندازی کردیم. برای تأسیس انجمن مونگلیسم هم تلاش کردیم؛ ولی موفق نشدیم. همچنین درصددیم مکانی را برای سالمندان تأسیس کنیم. البته نه با رویکرد خانه سالمندان، بلکه با رویکرد ارتقای منزلت سالمندان، حفظ سالمند در کنار خانواده، توانمند کردن سالمند و استفاده از این توانمندی­ سالمند در اقشار مختلف جامعه.

به‌علاوه در یکی از شهرک‌های کوچک شهر همدان، به اسم صالح‌آباد، مردم را مجاب کردیم با هزینه‌هایی که می‌خواهند برای کار خیر صرف کنند، یک درمانگاه خیلی خوب بسازند؛ درمانگاهی که شامل دو خانه پزشک هم می‌شود.

البته ما یک گروه هم به اسم بانوان داریم که بانوانمان فعالیت خاص خودشان را در آن دارند. به‌طور کلی ما سعی کردیم که در همه شهرستان‌ها یک شعبه داشته باشیم. ولی مجمع خیرین سلامت ملایر نسبت به سایر استان‌ها بسیار فعال‌تر است.

من در مقام مدیرعامل از دوستانی که من را در اینجا یازی می‌رسانند، خیلی ممنونم. این­ها 10 سال است که رایگان کار می‌کنند. منهای هزینه‌هایی که خودشان در این راه صرف می‌کنند. ما مجبور شدیم برای برخی از کارهایمان یکی دو نفر حقوق‌بگیر استخدام کنیم (مانند حسابدار که کار دائمی و حساسی دارد)؛ البته نه از پول مردم و از منابع دیگر. این خلاصه‌ای بود از مجمع خیرین سلامت همدان.


در حال حاضر وضعیت شهر همدان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

همدان شهر زیبایی­ است؛ ششصد هزار و خرده‌ای جمعیت دارد و حاشیه‌نشینی در آن، مثل همه‌جا، مسئله ا­ست. از نظر شاخص‌های توسعه اجتماعی ما جزو شهرهای متوسط به بالای کشوریم. از نظر قدمت هم شهر همدان تقریباً اولین شهر مدون تاریخ است و حدود چهار-پنج هزار سال سابقه دارد، ولی اتکا به این قدمت تاریخی مهم نیست. ما اگر بتوانیم مشکلات و عصبانیت مردم را کنترل کنیم، پیشرفته‌ایم.


آیا درخصوص شایع‌ترین بیماری‌هایی که در همدان هست اطلاعی دارید؟

تقریباً مثل سایر الگوهای کشوری، بیماری‌های عفونی در ردیف دوم سوم قرار دارد و بیماری‌های قلبی-عروقی و بیماری‌های غیرواگیر شایع‌تر است که خوشبختانه از طرف دانشگاه علوم پزشکی هم تمهیداتی برای پیشگیری از آن‌ها به عمل آمده است. می‌دانید که دانشگاه علوم پزشکی همدان الان تقریباً در همه رشته‌ها، به‌جز چشم‌پزشکی، دوره تخصصی دارد و این نکته بسیار مهمی است. چراکه باعث کاهش بیماری‌های قابل پیشگیری می‌شود.


وضعیت خیریه‌ها و انجمن‌های همدان را چطور می‌بینید؟ آیا پاسخگوی نیازهای مردم شهر هستند؟

به نظر من ما مؤسسات خیریه نباید فقط به کمک کردن به مردم ناتوان بسنده بکنیم. فکر می‌کنم سازمان‌های مردم‌نهاد همدان باید یک مقدار علمی‌تر و به‌روزتر کار کنند. انتظار من از خیریه‌ها این است که دید بازتری داشته باشند و سطح فعالیتشان را ارتقا دهند.


در حال حاضر مهم‌ترین اولویت‌های کار خیر همدان را چه می‌دانید؟

مسئله مهم این است که خیرین و مؤسسات خیریه به نوآوری‌هایی که در نذر و کار خیر وجود دارد، توجه کنند و از آن حالت سنتی فاصله بگیرند. ما اگر یک عضو از یک خانواده ناتوان را سر کار بفرستیم، بهتر از این است که هر ماه به آن‌ها سبد غذایی بدهیم.


با توجه به این موارد، آینده شهر همدان و خیریه‌ها را چطور می‌بینید؟

فکر م‌­کنم با توجه به فناوری‌های جدید و دوستان جوانی که وارد این حوزه می‌شوند، کارها به‌سرعت پیش برود. من آینده خوبی را تصور می‌کنم؛ علی­‌رغم همه چالش‌های اجتماعی که ممکن است وجود داشته باشد.


در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.

در آخر می‌خواهم از دوستان همدانی که در مجمع خیرین سلامت به ما کمک می‌کنند، تشکر کنم. از مجریان گروه اجرایی، از مردمی که به ما اعتماد کردند، از امام جمعه محترم، استاندار محترم و کسانی که در کارهای اداری هستند نیز تشکر می‌کنم. امیدوارم که به ‌یاری خدا بتوانیم یک جامعه سالم و بالنده‌ای داشته باشیم و بتوانیم به مردممان کمک کنیم تا بتوانند خودشان محافظ و مراقب سلامت خود باشند.

بیشتر بخوانید:

مصاحبه با میثم ترکمان، مدیرعامل خیریه توان‌یاران صبح الوند