تیم اطلس خیر ایران در ادامه‌ی پروژه‌ی «سیمای نیکوکاری شهر اصفهان» با عضو هیئت مدیره‌ی انجمن سخن شیرین و مهر شادی و انجمن مددکاران اجتماعی یاری‌رسان وحدت و امید به گفتوگو پرداخته است.
پیشنهاد ما:
در ابتدا خودتان را معرفی کنید و بگویید فعالیت خیریه‌ی خود را از چه زمان و با چه اهدافی شروع کرده‌اید و عمده فعالیتتان تا به امروز در چه زمینه‌ای بوده است؟
بنده مؤسس انجمن سخن شیرین و مهر شادی و مدیرعامل انجمن مددکاران اجتماعی هستم. ما حدوداً دو سال است که کار خود را به‌صورت رسمی شروع کرده‌ایم؛ در روال کاری خود نیز گروه هدف خاصی نداریم و همه‌ی افراد را باهدف توانمندسازی و فرهنگ‌سازی پذیرش می‌کنیم. افرادی که به ما مراجعه می‌کنند، در قالب یک برگه، اطلاعات و درخواست خود را وارد می‌کنند و طی یک بازه‌ی زمانی سه‌ماهه مهمان ما می‌شوند. در این برهه ما سه نوع خدمات ارائه می‌دهیم که اولین آن خدمات آموزشی است و در مرتبه‌ی دوم و سوم نیز به ترتیب خدمات حمایتی و رفاهی قرار دارد. بعد از گرفتن مصاحبه و آزمون شخصیت از افراد، از آن‌ها می‌خواهیم در طول سه هفته در کلاس‌های مهارتی‌ای که برگزار می‌کنیم شرکت کنند و پس از گذراندن این مدت طبق آزمون و اطلاعاتی که از آن‌ها گرفته‌ایم پیش می‌رویم و به درخواست آن‌ها رسیدگی خواهیم کرد. درخصوص توضیح سه بخش خدماتی که به افراد ارائه می‌دهیم باید عرض کنم در بحث آموزش، طبق تحقیقات پرونده‌ای و میدانی‌ای که به عمل آوردیم، متوجه شدیم ریشه‌ی تمام آسیب‌های اجتماعی نداشتن مهارت‌های زندگی است. به همین دلیل مهم‌ترین فعالیت خود را به آموزش اختصاص دادیم. درواقع مددجوها، اگر مهارت‌هایی از قبیل مهارت‌های بین فردی یا شهروندی و... را کسب کنند، خیلی از مشکلاتشان حل خواهد شد. فعالیت مجموعه‌ی ما بسیار گسترده است؛ برای مثال ما درمانگرانی داریم که آموزش‌های فردی و گروهی ارائه می‌دهند. همچنین ما آزمون‌های رایگان شخصیتی برای مددجوها انجام می‌دهیم؛ تا وضعیت روحی آنان را دریابیم و صحت و کذب گفته‌هایشان را مشخص کنیم. مهم‌ترین چیزی که در مجموعه‌ی خود داریم استعلام گرفتن است. ما تحقیقات انجام نمی‌دهیم؛ چون ممکن است آبروی شخص، بر سر یک اشتباه، برده شود و این اتفاق قابل‌جبران نیست؛ بنابراین ما صرفاً با استعلام گرفتن ارزیابی می‌کنیم که فرد در چه دهکی قرار دارد و یا اینکه چه خدماتی را با توجه به وضعیت اجتماعی و اقتصادی خود باید دریافت کند. بخش آموزش که تکمیل شد به فعالیت حمایتی خود خواهیم پرداخت و در آن به حرفه‌آموزی می‌پردازیم (۴۰ حرفه داریم). صفر تا صد حرفه‌ی موردنظر را آموزش داده و در پایان گواهی پایان دوره به مددجویان می‌دهیم. نکته‌ی دیگر این که برخی از این حرفه‌ها در داخل مجموعه و برخی دیگر در آموزشگاه‌های بیرون از مرکز اجرا می‌شود. در این میان ما برخی از این حرفه‌ها را در قالب مشاغل خانگی در‌آورده‌ایم؛ برای مثال یک طرح ملی زدیم که هزینه‌های مربی را پرداخت می‌کنیم و در بحث آموزش و تولید و فروش مددجوها را حمایت می‌کنیم. طی این طرح تنها با پرداخت ۱۰۰ هزار تومان، افراد می‌توانند مهارت‌ها را بیاموزند؛ پس از اتمام آموزش نیز به آن‌ها شغل پیشنهاد می‌کنیم، که معمولاً در خانه انجام می‌دهند. حال یا محصولاتشان را خودشان به فروش می‌رسانند، یا اینکه ما در مجموعه محصولات را خریداری می‌کنیم و به فروش می‌رسانیم و یا نمایشگاه برگزار می‌کنیم و از ظرفیت محصولات استفاده می‌کنیم. نکته‌ی دیگر اینکه اگر شخصی مراجعه کند و بگوید نمی‌تواند هیچ‌کدام از حرفه‌ها را انجام دهد، ما از او در بخش فروش استفاده می‌کنیم و اگر شخصی باشد که هیچ‌کدام از این دو را انجام ندهد و نیاز مالی مبرم داشته باشد، ما بر اساس تخصص یا دارا بودن یا نبودن بیمه، درآمد و... او را به کاریابی معرفی می‌کنیم و، پس از آموزش‌های لازم، شغل ثابت برای فرد فراهم می‌شود. نمونه‌ی دیگری از فعالیت حمایتی ما در بخش سلامت و دندان‌پزشکی و دارویی است، که طی آن فرد، اگر واقعاً نیازمند باشد، خدمات رایگان دریافت می‌کند؛ وگرنه تنها کمک‌هزینه‌ای به او تعلق خواهد گرفت. همچنین به کسانی که در حرفه‌ای آموزش ببینند و، برای شروع کار خود یا تهیه‌ی وسایل کار، نیاز به سرمایه‌ی اولیه داشته باشند نیز وام قرض‌الحسنه می‌دهیم. در زمینه‌ی اعتیاد هم یک همایش داریم، که به‌صورت رایگان خدمات ارائه می‌دهد. بخشی دیگری نیز داریم با عنوان ازدواج آسوده، که طی آن برای زوج‌های جوانی که تمایل به ازدواج دارند؛ اما استطاعت مالی آن را ندارند جشن برگزار می‌کنیم و یک آزمون ازدواج و مشاوره رایگان هم به آن‌ها ارائه می‌دهیم. در بخش سوم و رفاهی است نیز، به فردی را که مراحل آموزش و حمایت را گذرانده و مشغول حرفه‌ای شده، خدمات رفاهی ارائه می‌دهیم؛ یعنی کاری را که بیشتر خیریه‌ها همان اول کار انجام می‌دهند، ما در آخرین مرحله‌ی خود قرار می‌دهیم. همچنین به افرادی که به مجموعه‌ی ما کمک می‌کنند نیز یک بن خرید (بن سفر، غذاخوری، تفریحی و...) هدیه می‌دهیم. نکته‌ی حائز اهمین این است که در جریان توانمندسازی افراد متوجه وجود یک خلأ شدیم و آن این بود که متخصصان و فعالان اجتماعی ما خودشان در مواردی دچار آسیب‌اند؛ به همین دلیل تصمیم گرفتیم اولین انجمن مددکاران اجتماعی را در اصفهان تأسیس کنیم تا متخصصین نیز خود را در این زمینه به‌روز کنند.
بیشتر بخوانید:
گفتوگو با خانم سمیه یخچالی، مدیرعامل جمعیت حمایت از کودکان مهر زنده‌رود
شهر اصفهان را برای یک فرد غیربومی چگونه توصیف می‌کنید؟
ما همان‌طور که نیازمند داریم، تعداد زیادی ثروتمند هم داریم؛ ولی متأسفانه به‌خاطر سوءاستفاده‌ی برخی خیریه‌ها، مردم بی‌اعتماد شدند و کمک آن‌چنانی صورت نمی‌گیرد. متأسفانه اکثر خیریه‌ها هیئت‌امنایی هستند و افرادی که مدیریت این خیریه‌ها را در دست دارند مسن‌اند و مدت طولانی، مثلاً ۳۰ الی ۴۰ سال، فعالیت کردند؛ به همین خاطر فکر می‌کنند کار خیر فقط توزیع بسته‌ی معیشتی بدون تحقیق و ارزیابی است و این امر باعث می‌شود فرد عزت‌نفس خود را برای کار و تلاش از دست بدهد و در همان حالت بماند.
به نظر شما حاکمیت چه موانعی برای تشکل‌های اجتماعی ایجاد کرده است؟
حاکمیت، به علت دسترسی آسان به همه چیز، می‌تواند کاری را که ما با سختی انجام می‌دهیم به ثمر برساند؛ ولی به دلیل سیاست‌گذاری از انجام چنین کاری شانه خالی می‌کند. همچنین خیریه‌ها هم موازی‌کاری می‌کنند. چه بسیار جلساتی که برگزار کردیم و نتیجه‌ای حاصل نشد؛ برای نمونه برخی از خیریه‌ها در بحث استعلام مشکل داشتند؛ به همین خاطر خواستیم فهرست افرادشان را در اختیارمان بگذارند تا کمکشان کنیم؛ ولی فکر کردند می‌خواهیم مددجویانشان را تحت پوشش خود قرار دهیم و حاضر به این کار نشدند.
اگر در مقام یک سیاست‌گذار توان ایجاد تغییراتی اساسی در خیریه‌های شهر اصفهان را داشتید، چه می‌کردید؟
یکی از کارهایی که انجام می‌دادم حذف بخشی از خیریه‌ها بود. همچنین ترتیبی می‌دادم تا همان‌طور که مجموعه‌ی ما به‌صورت علمی و جامع به بحث توانمندسازی پرداخته، بقیه هم از این شیوه الگوبرداری کنند و علمی‌تر و تخصصی‌تر در این حوزه به فعالیت بپردازند.
آینده‌ی خیریه‌ی خود و به‌طور کلی خیریه‌های شهر اصفهان را چگونه می‌بینید؟
امیدوارم اتفاقات خوبی بیفتد. اگر هم این‌گونه نشود، دست‌کم خوشحالم که کار ما، حتی به مقدار کمی، در فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی تأثیر داشته است.
با توجه به اینکه حوزه‌ی آسیب‌های اجتماعی زیاد مورد حمایت مردم نیست، چرخه‌ی مالی مجموعه‌تان را چگونه تأمین می‌کنید؟
ما یک بخش اقتصادی جدا از کارمان داریم که سالم هم هست و می‌تواند تأمین‌کننده‌ی این موضوع باشد. در واقع اگر هدف خیریه‌ها درآمد باشد، دیگر هدف اصلی که کمک به جلوگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی است، صورت نمی‌گیرد و ما خیریه‌هایی داریم که با وجود بودجه‌ی زیاد، از افراد خود و حتی کارکنان مجموعه‌شان بیگاری کشیده‌اند و کوچک‌ترین کار و کمکی را متقبل نمی‌شوند؛ چون صرفاً می‌خواهند به انباشت سرمایه‌ی خود بپردازند.
بیشتر بخوانید:
04 خرداد 1403
ارسال نظر