از حضرت علی (ع) نقل است که: «عدالت کارها را بدانجا می نهد که باید و بخشش آن را از جایش برون نماید. عدالت تدبیر کننده ای است به سود همگان، و بخشش به سود خاصگان. پس عدل شریفتر و با فضیلت تر است.» عدالت نقش بسیار مهمی در حفظ جامعه انسانی دارد. این روزها نیز در محافل سیاسی و علمی و حتی در میان عامه مردم؛ صحبت از اهمیت برابری اجتماعی بسیار داغ است و سالیان سال است که عدالت و برابری اجتماعی کعبه آمال و مطالبه همگانی بسیاری از مردم در جامعه است. 

دولت‌ها همواره به عنوان محل تأثیرگذار عدالت در افکار عمومی تعیین شده و درباره ایجاد برابری میان اقشار مختلف مردم مورد بازخواست قرار می‌گیرند. اما گاهی باید مطالبه افکار عمومی بدین سمت برود که نقش خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در این موضوع چیست؟ آیا برابری اجتماعی جزو کارکردهای این مراکز و مؤسسات نیکوکاری محسوب می‌شود؟


رابطه میان عدالت و خیریه‌ها در جامعه

سازمان‌ها و انجمن‌های خیریه نقش مهمی‌در ایجاد عدالت و برابری اجتماعی دارند. با این حال، نباید منتظر این سازمان‌ها باشیم تا همه مسائل اجتماعی را حل کنند. هر فردی می‌تواند در حفظ عدالت و برابری اجتماعی نقش مه‌می‌داشته باشد. با انجام کارهایی مانند اهدای زمان و سرمایه به موسسات خیریه، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، پشتیبانی از کسانی که به کمک نیاز دارند، ترویج آگاهی درباره مسائل اجتماعی، فرد می‌تواند به ایجاد عدالت و برابری اجتماعی کمک کند.

علاوه بر این، سازمان‌های خیریه نقش مه‌می‌در حمایت از زنان، کودکان و افراد محروم دارند. این سازمان‌ها می‌توانند در کمک به زنان و کودکان در زمینه‌هایی مانند تحصیل، بهداشت و درمان، حمایت از حقوق زنان، مبارزه با خشونت علیه زنان و کودکان و دستیابی به آب، خوراک و مسکن کمک کنند. 

بیشتر بخوانید:

بررسی نقش سازمان‌های مردم نهاد در گسترش عدالت اجتماعی

با همکاری با سازمان‌های خیریه، فرد می‌تواند به کمک به زنان و کودکان در محیط خود کمک کند و در راستای ایجاد عدالت و برابری اجتماعی پیشرفت کند.به طور کلی، انجام کارهای خیریه و حمایت از سازمان‌های خیریه به فرد کمک می‌کند تا به ایجاد عدالت و برابری اجتماعی کمک کند و به جامعه کمک کند که مسائل اجتماعی را حل کند.

خیریه به عنوان یک فعالیت اجتماعی مهم، نقش بسزایی در تحقق عدالت و برابری در جامعه ایفا می‌کند. عدالت به معنای تعادل و توازن در توزیع منابع، فرصت‌ها و حقوق در جامعه است و برابری هم به معنای دسترسی مساوی به فرصت‌ها و منابع در جامعه تعریف می‌شود. خیریه با ارائه کمک‌های مالی، امکانات و خدمات به نیازمندان و آسیب‌دیدگان از جمله بیکاران، کودکان بی سرپرست، سالمندان بی‌سرپرست، معلولان، بیماران و غیره، به دوشنبه شدن بار این افراد و تعمیق عدالت و برابری در جامعه کمک می‌کند.

علاوه بر این، خیریه می‌تواند به نقشی مهم در ایجاد آگاهی و توجه به مسائل اجتماعی و اقتصادی در جامعه نیز بپردازد. فعالیت‌های خیریه معمولاً باعث می‌شود تا مردم با مسائل مربوط به آسیب‌دیدگان و نیازمندان آشنا شوند و درک بهتری از مشکلات آنان داشته باشند. به این ترتیب، خیریه می‌تواند به ارتقای فرهنگ اجتماعی و ایجاد همدردی و همزبانی در جامعه کمک کند. در ادامه، برخی از نقش‌های خیریه در ایجاد عدالت و برابری در جامعه را بررسی خواهیم کرد.

بیشتر بخوانید:

در روز طبیعت نیکوکار باشیم!

عدالت به معنای برابری در توزیع منابع، فرصت‌ها و مزایا بین افراد یک جامعه است. عدالت به عنوان یک ارزش اخلاقی در جوامع بشری مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، زیرا نقش مه‌می‌در حفظ استقرار و تداوم جامعه دارد. به عنوان مثال، در یک جامعه عادلانه، افراد برابر فرصت برای به دست آوردن شغل، تحصیل، درمان، و سایر مزایا هستند و بر اساس توانایی و تلاش خود به موفقیت دست می‌یابند. اما در یک جامعه ناعادلانه، برخی از افراد بر اساس ویژگی‌هایی مانند ثروت، قدرت، و ارتباطات شخصی مزایای بیشتری برای خود فراهم می‌کنند و دیگران ممکن است با بی‌توجهی و حتی تبعیض روبرو شوند.

بنابراین، عدالت یکی از مهمترین عوامل حفظ تعادل و تعامل سالم بین اعضای جامعه است. اما عدالت به تنهایی کافی نیست و برای رسیدن به عدالت، باید برابری هم وجود داشته باشد. برابری به معنای برابری در امکانات و فرصت‌های قابل دسترسی برای افراد مختلف است. برای مثال، در یک جامعه برابر، هر فرد برابر فرصت برای دسترسی به آب، هوا، غذا، مسکن، درمان و آموزش دارد. اما در جامعه‌ای بی‌برابر، برخی از افراد به این فرصت‌ها دسترسی دارند، در حالی که دیگران به آنها دسترسی ندارند و در نتیجه، این عدم برابری منجر به تبعیض و ناعدالتی می‌شود.

کارکردهای اجتماعی خیریه

خیریه‌ها نقش بسیار مهمی‌در جامعه دارند و کارکردهای اجتماعی متعددی دارند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم، برای بهبود وضعیت جامعه و کاهش فقر و ناتوانی‌های اجتماعی تلاش می‌کنند. برخی از کارکردهای اجتماعی خیریه‌ها عبارتند از:

1- کمک به افراد نیازمند:

بسیاری از خیریه‌ها به افرادی که در شرایط ناتوانی و نیازمندی قرار دارند، کمک می‌کنند. این کمک‌ها شامل رساندن غذا و کالاهای اساسی، کمک به پرداخت هزینه‌های درمانی و دارو، پوشش دادن هزینه‌های تحصیلی و آموزشی و غیره می‌شود.

2- ارائه خدمات به سازمان‌های مردم نهاد:

 بسیاری از خیریه‌ها به سازمان‌های مردم نهاد کمک می‌کنند. این خدمات شامل تدارک محیط مناسب برای افرادی است که به آن‌ها خدمات ارائه می‌شود، ارائه خدمات درمانی و آموزشی و غیره می‌شود.

3- کمک به جامعه در برابر بحران‌ها:

بسیاری از خیریه‌ها در برابر بحران‌ها کمک می‌کنند. این کمک‌ها شامل کمک به زلزله‌زدگان، قربانیان سیل، آتش‌سوزی و غیره می‌شود.

4- حفاظت از حقوق بشر:

 بسیاری از خیریه‌ها برای حفاظت از حقوق بشر کار می‌کنند. این کمک‌ها شامل حفاظت از کودکان، جوانان و زنان، مبارزه با تبعیض نژادی و غیره می‌شود.

5- ارتقای سطح زندگی آسیب دیدگان اجتماعی:

خیریه‌ها به طور مستقیم بهبود سطح زندگی آسیب دیدگان اجتماعی مانند بی‌خانمانان، معتادان، فراریان و... را می‌کنند.

6- پشتیبانی از بیماران:

بسیاری از خیریه‌ها در حوزه سلامت فعالیت می‌کنند و مبتلایان به بیماری‌های مزمن یا نارسایی‌های جس‌می‌و ذهنی را درمان می‌کنند.

7- کمک به کودکان:

 بسیاری از خیریه‌ها در حوزه کودکان فعالیت می‌کنند و با برگزاری برنامه‌های آموزشی، ارائه خدمات پزشکی و پشتیبانی مالی، به کودکان در سنین مختلف کمک می‌کنند.

8- ترویج آموزش: 

بسیاری از خیریه‌ها به ترویج آموزش و پشتیبانی از برنامه‌های آموزشی در کشورهای در حال توسعه می‌پردازند.

9- حمایت از حیوانات:

برخی از خیریه‌ها در حوزه حفاظت از حیوانات فعالیت می‌کنند و به ترویج دوستی و محافظت از حیوانات و محیط زیست می‌پردازند.

10- کمک به آسیب دیدگان طبیعی:

 بسیاری از خیریه‌ها به آسیب دیدگان حوادث طبیعی مانند زلزله، سیل و... کمک می‌کنند.

نقش خیریه‌ها در ایجاد برابری اجتماعی

خیریه‌ها در ایجاد عدالت نقش مهمی‌دارند. با توجه به نیازهای اجتماعی، خیرین و موسسات خیریه می‌توانند به افراد و اقشار ضعیف کمک کنند و تلاش کنند تا تفاوت‌های اجتماعی را کاهش دهند. برخی از کارکردهای اجتماعی خیریه‌ها که می‌توانند در ایجاد عدالت و برابری مؤثر واقع شوند؛ عبارتند از:

کمک به موقع به افراد نیازمند:

خیریه‌ها می‌توانند به افرادی که در شرایط سخت و دشواری قرار دارند، کمک کنند و به آن‌ها امکاناتی از جمله مسکن، غذا و پوشاک فراهم کنند.

ایجاد اشتغال:

خیریه‌ها می‌توانند افراد بیکار را با ایجاد اشتغال و توسعه کسب و کارهای کوچک، از فقر و بیکاری نجات دهند.

ارائه خدمات بهداشتی و درمانی:

خیریه‌ها می‌توانند به افراد نیازمند خدمات پزشکی و درمانی ارائه دهند تا بهبود وضعیت سلامتی آن‌ها را تضمین کنند.

ایجاد آموزش و پرورش:

 خیریه‌ها می‌توانند با ایجاد برنامه‌های آموزشی و پرورشی، زمینه را برای تحصیل کردن کودکان و نوجوانان ایجاد کرده و به ارتقای سطح آموزشی جامعه کمک کنند.

این کارکردهای اجتماعی خیریه‌ها می‌تواند به ایجاد عدالت و برابری در جامعه کمک کنند. به واسطه این کارکردها، افرادی که با تفاوت‌های اجتماعی مواجه هستند، می‌توانند به سرعت به شرایط بهتری دست پیدا کنند و از دست دادن حقوق و آرامش خود جلوگیری کنند.

بیشتر بخوانید:

5 راه ایجاد فرهنگ نیکوکاری در محل کار

از آنجایی که خیریه‌ها به طور مستقل و بدون تعلق به دولت، وظایف اجتماعی را به عهده می‌گیرند، این سازمان‌ها به عنوان عوامل مه‌می‌برای ایجاد عدالت در جامعه شناخته می‌شوند. به عنوان مثال، خیریه‌ها به‌عنوان ارائه‌دهنده خدمات اساسی به محرومین و نیازمندان در جامعه، ایجاد بستری برای ایجاد فرصت‌های برابر برای همه، از جمله افراد محروم، می‌شوند. همچنین، خیریه‌ها با فعالیت در زمینه‌های مختلف از جمله آموزش، بهداشت، و امور اجتماعی، به کاهش نابرابری‌های اجتماعی کمک می‌کنند.

به علاوه، خیریه‌ها به طور فعال در برنامه‌ها و طرح‌های مرتبط با ایجاد عدالت در جامعه شرکت می‌کنند. به عنوان مثال، بسیاری از خیریه‌ها در زمینه توسعه پایدار، کاهش فقر، توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی، و کمک به محرومان در کشورهای در حال توسعه فعالیت می‌کنند. در نتیجه، خیریه‌ها به عنوان یکی از عوامل مهم در ایجاد عدالت در جامعه شناخته می‌شوند.

کلام پایانی

عدالت و برابری اجتماعی امر مهمی در جامعه انسانی است. اختلاف طبقاتی و نیازمندی فرودستان حاکی از وجود نداشتن سطح کامل برابری اجتماعی است. خیریه‌ها و مؤسسات نیکوکاری با کمک به نیازمندان، فراهم کردن امکانات آموزشی و بهداشتی برای اقشار فرودست می‌توانند نقش مهمی در گام برداشتن به سمت برابری اجتماعی بردارند. به نظر شما این سازمان‌ها و مراکز با چه اقداماتی می‌توانند در برقراری عدالت نقشی مؤثرتر بازی کنند؟ نظرات خود را در کامنت‌ها برای ما بنویسید.