آقای ابراهیم‌خانی فارغ‌التحصیل رشته مهندسی نرم‌افزار است. وی پس از پایان تحصیلات دانشگاهی در پارک علم و فناوری زنجان و در حوزۀ نرم‌افزار مشغول به کار شد و پس از مدتی به تیم توسعۀ نرم‌افزار موسسه خیریه و عام‌المنفعه دارالاکرام، حامی تحصیل کودکان بی‌سرپرست، پیوست.

آقای ابراهیم خانی در کنار فعالیت در موسسه دارالاکرام، دوره‌های مدیریت اجرایی و مدیریت کسب و کارهای دیجیتال را نیز فراگرفت. دیجیتال مارکتینگ را به صورت خودآموز آموخت و پس از مدتی واحد روابط عمومی دارالاکرام را راه اندازی کرد. هم اکنون مدیریت واحد PR & Online PR بر عهده اوست.

فضای کلی خیریه­‌ها را از جنبه­‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و قانونی چگونه می­بینید؟

یکی از ارزش‌­های مجموعه دارالاکرام این است که فعالیت سیاسی انجام نمی­‌دهد؛ بنابراین بهتر است در موردش حرفی هم زده نشود. در گذشته، بیشتر گلریزان صورت می­‌گرفت اما در حال حاضر، وجود خبرگزاری‌­ها و فضاهای مجازی باعث تغییر جنس کار خیر شده است. به عبارت دیگر، مجموعه­‌هایی موفق­‌تر عمل می­‌کنند که بتوانند از طریق چنین فضاهایی ترحم بیشتری جلب کنند و در این زمینه تا حدی سلیقه‌­ای رفتار می­‌شود.

به­ طور مثال، ساخت مدرسه در روستایی دور افتاده که معلم ندارد کاربردی نیست و صرفاً برای مطرح ­شدن اسم و رسم صورت می­‌گیرد. نیکوکاران در زمینۀ تحصیل و آموزش، ورود پیدا نمی­‌کنند البته آن‌هایی که منطق کار را درک می­‌کنند وارد فعالیت می­‌شوند. جدیداً سلبریتی­‌ها وارد فضای خیرخواهی شده‌اند که نیت­شان کاملاً خیر است اما از عواقب کار آگاه نیستند. 

بیشتر بخوانید:

مدیریت سفیران مهربانی در موسسات خیریه

اگر به پنج سال گذشته نگاه کنیم، فضای خیرخواهی را دست خوش چه تغییراتی می­بینید؟

در این زمینه باز هم باید به وجود رسانه­‌های اجتماعی و فضای آنلاین اشاره کرد. وقتی مردم مطلع ­شوند کاری در حال انجام است، در لحظه واقعیت را می‌­بینند و کمک­ رسانی می­‌کنند. در دو سالی که درگیر پاندمی کرونا شدیم کمک به خیریه­‌ها بسیار زیاد شده و فعالیت­‌های داوطلبانه رشد چشم‌گیری داشته‌ است.

چشم ­انداز شما از پنج سال آینده چیست؟

شاید نتوان به طور دقیق پیش­­‌بینی کرد اما چندان مبهم هم نیست. نکته­‌ای که می‌توان به آن اشاره کرد این است که پلتفرم‌­های خیریه­‌ای بسیار مطرح خواهند شد. وقتی پلتفرم‌هایی در حوزل حمل‌­ و ­نقل همۀ فعالان سنتی در این حوزه را به حاشیه برد، اینجا هم همین اتفاق می‌افتد.

پلتفرم­‌هایی که از یک سو همراهان اصلی خیریه‌­ها و از سوی دیگر از رقیبان اصلی آن‌ها خواهند بود؛ چرا که مردم دیگر برای پرداخت کمک­‌های خود نیازی به مراجعه به خیریه ندارند و تنها با نصب یک اپلیکیشن، کمک­ رسانی به این فضا تسهیل خواهد شد. 

اگر در مقام یک سیاست‌گذار بودید و می‌­خواستید برای بهبود فضای خیر در کشور پیشنهاداتی ارائه دهید، چه نکاتی را لحاظ می‌­کردید؟

تا الآن به آن فکر نکرده‌ام اما چند مسئله وجود دارد. خیریه‌­ها به­ علت یک سری قوانین حمایتی از بهترین راه‌­ها برای پول‌شویی هستند. بر اساس آخرین آمار، حدود 34 هزار خیریۀ ثبت­ شده در کشور وجود دارد که نیمی از آنها وضعیت مناسبی ندارند و موازی ­کاری می‌­کنند. به نظرم یا باید فرایند ثبت خیریه سخت­‌تر شود یا یک پایش درست و حساب شده در نظر گرفته شود تا خیریه‌­ها برای بقای خود دست به هر کاری نزنند.

تعدد صدور مجوز هم کار را برای ما سخت می­‌کند اما به ­خودی­‌ خود علت خاصی نیست که بخواهیم این مراجع صدور مجوز را حتماً واحد کنیم. نکتۀ مهم دیگر این است که خیریه‌­ها باید حسابرسی خودشان را در سامانه کدال بورس قرار دهند اما کدام ­یک این کار را انجام می‌­دهند؟ چند درصد اصلاً حسابرسی می­‌کنند؟

شفافیت مالی در خیریه­‌ها گم شده است و به همین خاطر درهای پول‌شویی گشوده شده‌­اند. یک سری قوانین حمایتی برای خیریه­‌ها وجود دارد اما زیاد کاربردی نیستند. در زمینۀ آموزش هم ضعف‌های زیادی در خیریه وجود دارد. به­ طور مثال، اگر به فردی که می‌خواهد خیریه‌­ای راه ­اندازی کند گفته می‌شد باید یک دورۀ چند ماهه­ آموزشی بگذراند اوضاع خیلی بهتر می‌­شد. ما در نهایت باید بتوانیم به­ طور تخصصی در حوزه خیریه تولید محتوا کنیم. 

برای مطالعه:

آیا جهان بدون نیکوکاران بهتر خواهد بود؟(1) 

آیا جهان بدون نیکوکاران بهتر خواهد بود؟(2)

ما از خیریه‌­های مختلف بازدید کرده‌ایم. ساختمان و شکل اتاق‌­بندی­ اکثر آن‌ها بر اساس ادارات مرسوم ایرانی است. در صورتی که این‌جا دیوارهایی شیشه‌­ای وجود دارد که حاکی از یک فضای استارت ­آپی است. آیا این کار عامدانه بوده است؟

بله ما معتقدیم  وقتی کار خیر انجام می‌­دهیم، یک کار خیر آبرومندانه مد نظرمان است. محیط و افراد هم از همین قاعده متأثر هستند.

ترکیب سنی افراد فعال در اینجا تقریباً جوان و پایین‌­تر از سطح سنی میانگین خیریه­‌هاست. علت خاصی دارد؟

بله. کمی قبل‌­تر میانگین سنی همکاران ۲۵ سال بود اما الآن شاید حدود ۲۶ سال باشد. زمانی که به دنبال تشکیل گروه بودیم به افراد دغدغه‌­مند بیشتر مدنظرمان بود نه سن افراد؛ چرا که فعالیت در خیریه سختی‌­های خودش را دارد. جوان‌­ترها هم انرژی بیشتری دارند، هم به­‌روز­تر هستند و هم با فضای جامعه آشنایی بیشتری دارند. علم و قدرت ایده­‌پردازی نسل جوان را نمی‌­توان انکار کرد. به همین دلایل ما تمایل بیشتری به همکاری با جوان­‌ترها داریم.