به نقل از باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال 2009 جمعیت مسلمانان آمریکا حدود 7 میلیون نفر است. شاید برای شما نیز جالب باشد که سنت زکات در میان مسلمانان آمریکایی چقدر رواج دارد و چه معیارهایی همچون جنسیت، سن و نژاد بر آن تاثیر می‌گذارد. به نظر شما نگاه مسلمانان آمریکا نسبت به زکات چیست؟

در گزارش جامع ترین گزارش زکات 2022 (قسمت اول: جهان) چیستی زکات و وضعیت آن در کشورهای مختلف در سطح جهان را بررسی کردیم.  این گزارش یافته‌های مربوط به زکات را از یک نظرسنجی اینترنتی که توسط SSRS برای دانشکده بشردوستی خانواده لیلی دانشگاه ایندیانا انجام شده است، توضیح می‌دهد.

یافته‌های تحقیق

مطالعه بزرگی که این یافته‌ها بخشی از آن است و نظرات مسلمانان و عموم مردم را در مورد آداب و رسوم اعتقادی، شیوه‌ها و نگرش‌های اهدایی، کار داوطلبانه، حواله‌ها، مدارا و تنوع بررسی می‌کند. SSRS نظرسنجی خود را از 25 ژانویه تا 15 فوریه 2022 با 2010 پاسخگوی بزرگسال (سن 18 سال و بالاتر)، از جمله 1006 مسلمان و 1004 پاسخ دهنده از عموم دیگر مردم انجام داد. SSRS از طریق نمونه پانل وب غیراحتمالی به پاسخ دهندگان واجد شرایط رسید. ما سؤالات مربوط به زکات را به نمونه مسلمانان محدود کردیم.

به طور کلی ما دریافتیم که مسلمانان در سال 2021 حدود 1.8 میلیارد دلار زکات دادند. یک مسلمان به‌طور متوسط 2070 دلار زکات می‌دهد. اما در بخش کلی زکات تفاوت‌هایی وجود دارد.

زکات به تفکیک نژاد

یافته ها نشان می دهد که مسلمانان سفیدپوست به‌طور متوسط (3732 دلار) بیشترین زکات را پرداخت کردند. مسلمانان آسیایی با 1089 دلار در رتبه بعدی قرار گرفتند. اعراب به طور متوسط 569 دلار زکات دادند در حالی که آفریقایی-آمریکایی‌ها 420 دلار زکات دادند. پس از آن افراد از قومیت‌های مختلط (336 دلار) قرار گرفتند. ما از شرکت‌کنندگان خواستیم با استفاده از همان دسته‌بندی‌هایی که توسط اداره سرشماری ایالات متحده به کار می‌رود، مشخص کنند که به کدام گروه نژادی تعلق دارند.

جدول1: میزان زکات پرداخت‌شده سرانه سالیانه به تفکیک نژاد

سفیدپوست
مختلط
آسیایی
عرب
آفریقایی_آمریکایی

زکات به تفکیک جنسیت

به همین ترتیب، در پرداخت زکات تفاوت‌های جنسیتی وجود نیز وجود دارد. مردان به‌طور متوسط تقریباً شش برابر (3313 دلار) بیشتر از زنان (471 دلار) زکات می‌دهند. این آمار یافته‌های اهدای مسلمانان آمریکایی در سال 2021 را تایید می‌کند (صدیقی و واصف، 2021).

جدول2: میزان زکات پرداخت‌شده سرانه سالیانه به تفکیک جنسیت

مردان
زنان

زکات به تفکیک سن

به‌طور کلی افراد در گروه سنی 40 تا 49 ساله بیشترین زکات (2560 دلار) را دادند و پس از آن افراد 18 تا 29 ساله (2298 دلار) قرار گرفتند. این گروه بالاتر از افراد در گروه‌های سنی 30 تا 39 سال، 65+ و 50 تا 54 سال قرار گرفته است. جالب توجه است که افراد در گروه سنی 50 تا 54 به طور متوسط کمترین میزان زکات را اعطا کردند.

جدول3: میزان زکات پرداخت‌شده سرانه سالیانه به تفکیک گروه‌های سنی

65+
50-54
40-49
30-39
18-29

تصورات از زکات

تحقیقات در حوزه زکات غالباً بر متون مذهبی یا اعمال تاریخی برای درک چگونگی درک مسلمانان از زکات متمرکز شده است. تحقیقات اندکی در مورد ادراکات مسلمانان امروزی از زکات وچود دارد که هیچکدام مربوط به مسلمانان آمریکایی نیست. این یکی از اولین بررسی‌هایی است که در مورد برداشت مسلمانان آمریکایی از زکات، معنای آن برای آنها و نحوه ارائه آن تحقیق می‌کند.

همانطور که پیش‌تر در همین متن گفته شد، زکات یک عمل مالی-عبادی  واجب است که آثار اقتصادی و اجتماعی دارد. به گفته محققان و مورخان مسلمان، یکی از اهداف اساسی وضع زکات رفع فقر و اتحاد مسلمانان از طبقات مختلف بود. در حالی که هدف از زکات تا حد زیادی جای بحث ندارد، مورخان و انسان‌شناسان بر سر اینکه باید زکات را به‌عنوان یک عمل بشردوستانه، عبادت خیریه یا مالیات دسته‌بندی کنیم با هم بحث دارند.

 از آنجایی که پرداخت زکات کاری داوطلبانه یا بداهه نیست، دانش‍پژوهان اغلب آن را چیزی فراتر از یک عمل بشردوستانه در نظر می‌گیرند. همانطورکه بسیاری از تعاریف غربی معاصر نیز زکات را چنین تعریف می‌کنند (ریچاردسون، 2004). از آنجایی که پرداخت زکات بر مشمولین واجب است، بسیاری پیشنهاد کرده‌اند که به‌عنوان مالیاتی که خداوند بر مؤمن مقرر کرده است، در نظر گرفته شود.

دراین نظرسنجی از نظرات پاسخ‌دهندگان در مورد اینکه چه تصوری از زکات دارند و در مقیاس 1 تا 5 آن را متعلق به کدام دسته بشردوستی، خیریه یا مالیات می‌دانند، پرسیده شد. به‌طور کلی متوجه شدیم که به‌طور متوسط احتمال بیشتری وجود دارد که افراد زکات را یک عمل خیریه (4.2) درک کنند، و کمتر به شکل عملی انسان‌دوستانه (3.6). جالب اینجاست که درصد کمی از افراد زکات را مالیات می‌دانند (2.9).

این یافته‌ها همچنین سؤالات جدیدی را در مورد تمایز بین کار خیریه و بشردوستانه در جوامع مسلمان آمریکایی و  چگونگی ارائه تعریف امروزی از واجبات دینی توسط آن‌ها، باز می‌کند.

به طور کلی مسلمانان احتمالاً به ترتیب بیشتر زکات را یک عمل خیریه، یک کار بشردوستانه و در نهایت نوعی مالیات تلقی می‌کنند.

جدول4: تلقی مسلمانان آمریکا از زکات در مقیاس 1 تا 5

مالیات
بشردوستی
خیریه

توزیع زکات

به‌طور کلی روش‌های پرداخت متنوعی برای زکات وجود دارد. بیشترین سهم به ترتیب به سازمان‌های غیرانتفاعی بین المللی (25.3٪)، دولت‌ها (21.7٪) و سازمان‌های غیرانتفاعی داخلی (18.3٪) پرداخت می‌شود. 

ما از کسی نپرسیدیم که زکات خود را به کدام دولت فرستادند، اما می‌دانیم بسیاری از کشورهای با اکثریت مسلمان مکانیسم جمع‌آوری زکات خود را دارند که از طریق آن افراد می‌توانند زکات خود را پرداخت کنند. یافته‌های ما همچنین نشان می‌دهد که مقدار قابل‌توجهی از زکات‌ها هنوز به‌صورت غیررسمی حضوری (14.7٪) و از طریق حواله (12.7٪) به بستگان، آشنایان یا دیگران پرداخت می‌شود.

جدول5: روش‌های توزیع زکات به تفکیک سهم از کل

حواله
سایر
NPO‌های جهانی
غیررسمی
دولت‌ها
NPO‌های داخلی

اعمال بشردوستانه فراتر از آمار و ارقام

انسان‌دوستی یک مفهوم خوشه‌ای است که از فیلانتروپیا یونانی به معنای عشق به نوع بشر نشات می‌گیرد (دیلی، 2012؛ پیتون و مودی، 2008). بشردوستی که اخیراً به عنوان اقدام داوطلبانه برای منافع عمومی تعریف شده است، گاهی اوقات به عنوان «چادر سیرک»  کمک کردن و کمک گرفتن در نظر گرفته می‌شود (پایتون، 1988؛ پیتون و مودی، 2008). 

مرزهای این تعریف اغلب مورد بحث باقی می‌ماند، زیرا این تعریف چارچوب‌بندی، بازنمایی فهم‌ها و اعمال مختلف را در میان سنت‌های مذهبی و فرهنگی متنوع محدود می‌کند. برای مثال donors of color اغلب به‌وسیله ایمان، خودیاری، رفتار متقابل و بهبود دسترسی انگیزانده می‌شوند(مدرسه بشردوستی خانواده لیلی، 2021). آنها همچنین به‌شدت درگیر اعطای غیر پولی، از جمله اهدای خون و کالا بوده‌اند (دانشکده بشردوستی خانواده لیلی، 2021).

اعمال بشردوستانه غیررسمی کمتر مورد توجه علمی قرار می‌گیرد و این تا حدی به دلیل دشواری نقشه‌برداری و اندازه‌گیری کمک‌های مردمی است (اسمیت، 1997). در حالی که احتمالاً اندازه‌گیری کمک‌های رسمی آسان‌تر است، اشکال غیررسمی بشردوستی در آفریقا ممکن است بهتر منعکس‌کننده نحوه مشارکت و درک جوامع از بشردوستی باشد (مویو، 2015؛ اندرسون، 2011؛ میترمایر، 2019). 

سازماندهی و مشارکت داوطلبانه در فرهنگ ها و جوامع متفاوت است (آنهایر و سالامون، 1999). علاوه بر این، انگیزه برای بخشش غیررسمی اغلب ریشه در شبکه‌های مراقبت دارد و با سنت مذهبی و فرهنگی مرتبط است. پل اندرسون انسان‌شناس اجتماعی نشان داده است که چگونه تعاملات اجتماعی وارسته بین مسلمانان در شهر قاهره به عنوان «هدیه» شبیه به بشردوستی غیررسمی تلقی می‌شود (اندرسون، 2011). چنین انگیزه‌ها و اشکال غیررسمی بخشش در مقایسه با اندازه‌گیری‌های اهدای رسمی بشردوستانه کمتر قابل مشاهده است.

بشردوستی اسلامی مجموعه‌ای از سنت‌های دینی است که توسط برخی به‌عنوان گفتمانی تحت تأثیر  اسلام و از طریق مشورت و فرهنگ و به شکل آگاهانه توصیف شده است(خان و صدیقی، 2017). بشردوستی اسلامی دارای سابقه غنی و متمایز از سنت‌های بشردوستی غربی است. این بشردوستی مفاهیم متمایزی از جمله وقف، صدقه/بخشش اختیاری و زکات/بخشش واجب را در بر می‌گیرد (صدیقی، 2022).

بیشتر بخوانید:

نیکوکارترین کشورهای جهان در دهۀ 2010

 به‌طور کلی اعطای مالی در میان مسلمانان آمریکایی بازنمایاننده ناقصی از روش‌های بشردوستانه‌ای است که مسلمانان آمریکایی به کار می‌گیرند. به‌عنوان مثال در طول همه‌گیری کووید-19، بیش از نیمی از آمریکایی‌های مسلمان به جوامع خود،  با تجهیزات حفاظت فردی و خدمات بهداشت روانی، کمک کردند (اکرم‌الله، 2021).

 این نظرسنجی زمینه بیشتری را برای  درک چگونگی و میزان اعطای غیر پولی مسلمانان آمریکایی را به‌عنوان بخشی از عملکرد و سنت بشردوستانه آن‌ها فراهم می‌کند. مسلمانان به‌طور قابل توجهی بیشتر از عموم جمعیت، کمک‌های غیر‌پولی را به‌عنوان عمل انسان ‌دوستانه در نظر می‌گیرند.

مسلمانان در مقایسه با عموم جمعیت به‌طور قابل‌توجهی بیشتر متمایل در نظر گرفتن لبخند زدن، نیت خیر، کمک به خویشاوندان، فرمان دادن به اعمال صحیح، پیشبرد امور خیر، آسیب نرساندن به دیگران، و حمایت از مظلومان به‌عنوان اعمال انسان‌دوستانه هستند. وقتی به متغیر ساختگی (مسلمان یا غیرمسلمان در محور y) نگاه می کنیم، کیبینیم محور x تأثیر متغیر ساختگی «مسلمان» را بر اعمال مختلف نشان می دهد. 

مسلمانان به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از غیر مسلمانان این اعمال را به‌عنوان بخشی از کار  انسان‌دوستانه خود در نظر می‌گیرند. هنگامی که آمار با توجه به دینداری و متغیرهای جمعیتی کنترل شود، این نتایج برای سن، جنسیت، تحصیلات، نژاد و تحصیلات همچنان حفظ می‌شود.

 این یافته‌ها نشان می‌دهد که مسلمانان آمریکایی بیشتر معتقدند که اقدامات غیر پولی مختلف بخشی از بشردوستی آنهاست. مجموعه داده‌ها شامل همه پاسخ دهندگان در نظرسنجی (1006 پاسخ‌دهنده مسلمان و 1004 پاسخ دهنده از جمعیت عمومی) است.

نتیجه‌گیری

این گزارش مروری جامع از داده‌های مربوط به الگوهای مسلمانان آمریکایی در پرداخت زکات و برداشت آنها از آن ارائه می‌کند. در حالی که ادبیات دانشگاهی اغلب بر تعیین متنی اعمال زکات تمرکز دارد، این گزارش اولین تلاش برای درک زکات و تجلی آن در زندگی مسلمانان آمریکایی است.

این گزارش مسلمانان را در پرداخت زکات بسیار سخاوتمند می‌بیند. در سال 2021، مسلمانان آمریکایی حدود 1.8 میلیارد دلار زکات دادند. تفاوت‌های نژادی، جنسیتی و سنی قابل‌توجهی در این که چه کسی و چقدر زکات می‌دهد وجود دارد. نتایج همچنین نشان‌دهنده ارائه میزان‌های بالاتر زکات توسط مردان مسلمان در مقایسه با زنان مسلمان است. 

دلایل این اختلاف جنسیتی در اینجا به‌طور مستقیم مورد بررسی قرار نگرفتند، اما مطالعات دیگر این را تأیید می‌کنند، به‌ویژه آن‌هایی که توسط مؤسسه بشردوستی زنان در دانشکده بشردوستی خانواده لیلی انجام شده است. مطالعات آینده بهتر است بر تفاوت‌های جنسیتی زکات با جزئیات بیشتر تمرکز کنند.

مسلمانان آمریکایی زکات را به طرق مختلف می‌دهند. در حالی که بخش بزرگی از کل زکات‌ها از طریق سازمان‌های غیرانتفاعی یا سایر ابزارهای سازمانی جمع‌آوری می‌شود، هنوز هم  پرداخت زکات به‌طور غیررسمی، چه از طریق حواله‌ها یا  به شکل حضوری، وجود دارد.

ما همچنین دریافتیم که مسلمانان آمریکایی احتمالاً بیش از سایرین خدمات غیر مالی مانند داشتن نیت خوب و لبخند زدن، حمایت از مظلومان و  کار داوطلبانه را به عنوان بخشی کنش‌های بشردوستانه در نظر می‌گیرند. این یافته‌ها اهمیت تفکر فراتر از اعداد هنگام در نظر گرفتن بشردوستی و درک اقدامات بشردوستانه فراتر از تعاریف غرب محور را برجسته می‌کند. 

بیشتر بخوانید:

سنت وقف به روایت نیکوکاران