تیم اطلس خیر ایران در ادامه پروژه «سیمای نیکوکاری شهر اصفهان» با آقای علی فضیلتی، مدیرعامل مجمع خیرین قرآن و عترت استان اصفهان به گفت‌و‌گو پرداخته است.

پیشنهاد ما:

«سیمای نیکوکاری شهر سنندج»


در ابتدا خودتان را معرفی کنید و بگویید فعالیت مؤسسه خیریه خود را از چه زمان و با چه اهدافی آغاز کرده‌اید و عمده فعالیتتان تا به امروز در چه زمینه‌ای بوده است؟

من در خیریه‌های مختلفی فعالیت می‌کنم و مدیرعامل مجموعه خیرین قرآنی استان اصفهان نیز هستم. ما در خیریه مهر فضیلت سعی کردیم در حمایت از مجموعه خیرین قرآنی فعالیت‌هایی انجام دهیم. همچنین به بحث استعدادیابی، پوشاک، سلامتی و تهیه لوازم‌التحریر کودکان مناطق محروم نیز می‌پردازیم. در دو سال اخیر ما تصمیم گرفتیم خیریه مهر فضیلت، با محوریت قرآنی، بخشی از کار خیرین قرآنی را به عهده بگیرد و نقش پشتوانه را ایفا کند؛ ولی جهت‌گیری کلی ما به‌طور خلاصه این است که کودکان دبستانی را با تفکر و آگاهی دینی پرورش دهیم و پایه کار ما، مطابق فرمایش حضرت امام (ره)، بر دبستانی‌ها متمرکز است. بر این اساس با کمک آموزش‌وپرورش شیوه‌نامه‌ای تهیه کردیم که کودکان بتوانند از سن دبستان جزء 30 قرآن کریم را حفظ کنند و آن را روان بخوانند. این طرح از بدو ورود اسلام در ایران در مکتب‌خانه‌ها رواج داشته و تا سال‌های بعد از انقلاب هم انجام می‌شده؛ ولی الان متوقف و کمرنگ شده است. در این راستا سایتی داریم با نام نهضت حفظ جزء 30  قرآن کریم که حدود 70 هزار کودک و 400 مربی در آن نام‌نویسی کردند. البته باید سعی کنیم آن را گسترش دهیم.

خیریه دیگری با نام خادمین نماز نیز هست که عضو آن هستم. خیریه شهید گل‌شیرازی هم هست که حدوداً 10 سال مدیرعامل آن بودم. این‌ها نیز یک سایت طراحی کردند با نام کاراوب که اگر کسی بخواهد در زمینه اشتغال و کارآفرینی فعالیت کند، می‌تواند به این سایت مراجعه کند. همچنین سایت‌های دیگری نیز تحت عنوان کودکان کار، هدایت‌های درمانی نسیم رحمت (که می‌گوید در سطح کشور کدام بیمارستان چه تخصصی را پوشش می‌دهد) نیز در این مؤسسه ایجاد شده است.

پاسخ تمام مشکلات ما در قرآن هست؛ ولی متأسفانه از آن دور افتاده‌ایم. در کشور 10 میلیون دانش‌آموز دبستانی و 10 میلیون کودک 0 تا 6 سال داریم که می‌شود 20 میلیون؛ یعنی یک‌چهارم جمعیت کشور می‌تواند مخاطب ما باشد؛ ولی هیچ تشکیلات و خیریه‌ای وجود ندارد که هدفش تربیت دینی کودکان و رفع مشکلات آنها باشد. این مهم‌ترین دغدغه و هدف من است. تصور من این است که اغلب خیریه‌های اصفهان بدون برنامه‌ریزی پیش می‌روند. طبق آماری که ما داریم، در استان اصفهان حدود 2000 خیریه وجود دارد و این خیریه‌ها متعدداند؛ یعنی یک‌سری از خیریه‌ها فعال یا زیر نظر کمیته امداد هستند. برخی دیگر زیر نظر بهزیستی یا نیروی انتظامی و برخی نیز زیر نظر استانداری هستند. به نظرم این یک چالش محسوب می‌شود؛ زیرا خیریه‌ها باید تحت نظر یک ارگان باشند. هدف ما ایجاد یک نظم نوین در برنامه‌های خیریه‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد است. شرایط فعلی کشور به لحاظ شرایط و مشکلات اقتصادی تغییر کرده است و خیریه‌ها، اگر با برنامه‌ریزی درست مسیر خود را تغییر ندهند، دچار سرخوردگی می‌شوند. ما باید بدانیم چه قوانینی برای خیریه‌ها وجود دارد تا بتوانیم بخشی از مسائل جامعه را به صورت سامان‌مند حل کنیم.

موضوع بعدی این است که ما الان خیریه‌های پرتوانی داریم که قائم به شخص‌اند و اگر این شخص دچار مریضی و مرگ شود، اعتبار آن خیریه کم می‌شود. این قابل‌قبول نیست و ما باید اعتبار خیریه‌هایمان را بر اساس ساختار قوی آن‌ها کسب کنیم؛ نه به‌واسطه شخص مدیرعامل یا رئیس آن. این‌گونه خیریه‌ها دوام و قدرت بیشتری می‌یابند. مانند خیریه همدانیان که در سال 1342 تأسیس شد و سال 1357 مؤسس آن فوت کرد؛ ولی هنوز، تا الان که حدوداً 60 سال شده، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اگر خیریه‌ها پشتوانه سیستماتیک داشته باشند، شخص اداره‌کننده نقش محوری نخواهد داشت؛ به همین دلیل دوام خیریه زیاد خواهد شد.

مسئله دیگر مشکلی است که در روند فعالیت خیریه‌هاست؛ این‌که آن‌ها خیلی از مسئولیت‌های دولت را انجام می‌دهند. مثلاًدر حوزه بهداشت و آموزش درمان، خود دولت موظف است و خیریه‌ها باید تنها در جهت تکمیل این مشکلات گام بردارند؛ نه این‌که کل مشکل را از پایه رفع و رجوع کنند. چون اکثر منابع و قدرت دست دولت است و خیریه‌ها هرچقدر هم تلاش کنند، کمک و تغییر پایه‌ای و کارسازی نمی‌توانند انجام بدهند؛ پس نباید تصدی‌گری کنند.

بیشتر بخوانید:

گفت‌وگو با آقای اکبر اخوان مقدم، مدیرعامل خیریه نذر اشتغال امام حسین (ع)


آینده خیریه‌های اصفهان را چگونه می‌بینید؟

خیریه‌هایی که پشتوانه اقتصادی پویایی دارند، یا خیرینی که منابع اقتصادی دارند، باید حامی یکدیگر باشند. اصولاً استان اصفهان به لحاظ دارا بودن خیریه، سابق‌ای طولانی دارد. درواقع استان اصفهان، نسبت به جمعیت خود، به لحاظ دارا بودن خیریه در سطح اول کشور قرار دارد. خیلی از خیریه‌ها در بخش زنان به‌صورت شبکه‌ای کار می‌کنند که کار بسیار خوبی است؛ اما همه باید این‌گونه کار را جلو ببرند. دولت هم باید همکاری کند و خیریه‌ها و دولت باید در یک راستا و هماهنگ با هم حرکت کنند. هرچه زودتر مدیریت خیریه‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد باید شبکه اطلاعات خود را به هم منتقل کنند یا این‌که دولت همه آن‌ها را ذیل یک مرجع جمع‌آوری و به کارشان نظرات کند. درنهایت باید به این موضوع اشاره کنم که اسلام، به دلیل ظرفیتی که دارد، باید بخش اعظم نگاهش به مناطق محروم باشد. من معتقدم تمام خیریه‌ها بخشی از کار خود را باید به مناطق محروم اختصاص دهند؛ چراکه ساکنان این مناطق خیلی نیازمندند.

بیشتر بخوانید:

«سیمای نیکوکاری شهر زنجان»