تیم اطلس خیر ایران در ادامه‌ی پروژه‌ی «سیمای نیکوکاری شهر اصفهان» با مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه‌ی اسلامی به گفت‌و‌گو پرداخته است.

پیشنهاد ما:

«سیمای نیکوکاری شهر سنندج»


در ابتدا خودتان را معرفی کنید و بگویید فعالیت خیریه‌ی خود را از چه زمانی و با چه اهدافی شروع کرده و عمده‌ی کار خیر شما تا به امروز در چه زمینه‌ای بوده است؟

من مرتضی خراسانی هستم؛ متولد سال ۱۳۳۵ و کارشناس مدیریت. پیش از این کارمند اداری یکی از نهاد‌های انقلابی بودم و در کنار کارم فعالیت خیر هم انجام می‌دادم؛ اما مدتی است بازنشسته شده‌ام. بنده از سال ۱۳۵۹ عضو هیئت‌مدیره‌ی صندوق قرض‌الحسنه‌ی اسلامی بودم  که از سال ۱۳۴۸ (قبل از انقلاب) تأسیس شده است؛ آن زمان 7 نفر، هر کدام 1000 ریال، پول جمع‌آوری کردند تا سنت قرض‌الحسنه راه‌اندازی شود. الان این مجموعه‌ قریب به 45 سال سابقه دارد، عملکردی بسیار عالی دارد و سالی تقریباً ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلیارد تومان وام به حدود 10 الی 15 هزار نفر از افراد نیازمند جامعه اعطا می‌کند. این وام‌ها با یک درصد کارمزد و به راحت‌ترین شکل ممکن اعطا می‌شود و به‌صورت اقساطی برگردانده می‌شود؛ این‌گونه‌ شأن افراد حفظ خواهد شد و این وام به‌مثابۀ قرض در نظر گرفته می‌شود. در این میان برخی از خیریه‌های دیگر نیز به‌صورت عضو مهمان در این روند شرکت می‌کنند؛ مثل خیریه‌ی صدیقه‌ی طاهره که نشئت گرفته از همین قرض‌الحسنه است. 

ما در سال ۱۳۸۱ تصمیم گرفتیم به زوج‌های جوان وام ازدواج بدهیم که تا الان ادامه یافته است. مبلغ آن ۱۵ میلیون تومان است؛ با یک درصد کارمزد که در 15 قسط از سوی زوجین برگردانده خواهد شد. این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که هیئت‌مدیره تصمیم گرفت برای تهیه‌ی جهیزیه‌ی زوجین نیز کمکی اعطا کند و این بحث باعث پایه‌گذاری مؤسسه خیریه‌ی صدیقه‌ی طاهره (س) شد؛ چراکه در اصفهان -در زمینه‌ی تهیه‌ی جهیزیه- خیریه کمتر است؛ نسبت به مسائلی چون بیماری و مسکن. این ایده در سال ۱۳۸۷ شکل گرفت و گرفتن مجوز فعالیت از استانداری تا سال ۱۳۹۰ طول کشید. خیریه‌ی ما به‌واسطه‌ی صندوق  قرض‌الحسنه تأسیس شد و سرمایه‌ی اولیه ما آن زمان ۲۰ میلیون تومان بود. در سال‌های اول ما وسایل جهیزیه را تهیه می‌کردیم و افراد پول آن را قسطی پرداخت می‌کردند. بعد به یک سری مشکلات ازجمله چگونگی تهیه‌ی جهیزیه برخوردیم (آن نوع کالاهایی که تهیه می‌کردیم مورد قبول عروس‌ها نبود)؛ به همین خاطر با تعدادی از بازاری‌ها که در کار خیر دست داشتند، صحبت کردیم و دو مکان در اختیارشان قرار دادیم تا برخی اجناس را با کمترین سود به این مکان منتقل کنند. بدین صورت عروس و داماد به بازدید این وسایل جهیزیه می‌آیند و وسایل مدنظرشان را از میان آن‌ها انتخاب می‌کنند. اگر هم موارد موجود موردپسند آن‌ها واقع نشد، آن شخص خیر وسیله‌ی مدنظر را برایشان تهیه می‌کند تا راضی باشند. پس از انتخاب وسایل تا مرز 60 میلیون تومان به آن‌ها وام قرض‌الحسنه با کارمزد یک درصد می‌دهیم و آن را قسط‌بندی می‌کنیم. خیریه‌های بسیاری در اصفهان داریم که در زمینه‌ی جهیزیه کار می‌کنند و روال کارشان نیز به این صورت است که یک کارت زرد رنگ به عروس می‌دهند و می‌گویند هر جا رفتی این کارت را نشان بده تا به‌صورت رایگان یک قطعه از جهیزیه را تحویل بگیری و هرچه که گرفته‌ای باید در کارت نوشته شود. این جریان اعطا طی مصاحبه‌های بسیار صورت می‌گیرد و شأن شخص زیر سؤال می‌رود. ولی در خیریه‌ی ما زوجین به‌صورت اقساطی به خرید جهاز می‌پردازند. اگر هم قسط آن‌ها 2 الی 3 ماه عقب افتاد، جریمه یا دیرکرد ندارد. در نتیجه عملکرد ما در این زمینه از خیریه‌های دیگر بهتر است. 

فعالیت بعدی ما برای دانش‌آموزان است که 6 سال قبل با همکاری آموزش‌وپرورش حدوداً 100 دانش‌آموز را از مقطع دوم ابتدایی تحت‌پوشش قرار دادیم و الان دوم راهنمایی‌اند و تعدادشان به 60 نفر رسیده است. خدمات ما به آن‌ها عبارت است از: تهیه‌ی لباس، بن غذا، کفش و کیف و لوازم‌التحریر، اجرای کلاس برای دانش‌آموزان و والدین آن‌ها و دادن نامه به مدرسه جهت کاهش یا قطع شهریه‌ی مدرسه.

از آنجا که خیریه‌ی ما از دل قرض‌الحسنه به وجود آمده، هزینه‌ها از سوی خود هیئت‌امنا، هیئت‌مدیره و صندوق قرض‌الحسنه تأمین می‌شود.

بیشتر بخوانید:

گفت‌وگو با خانم مهرناز داورنیا، مدیرعامل مرکز مشاوره ویژه سلامت زنان مهر


وضعیت نیکوکاری و خیریه‌ها را در اصفهان چگونه می‌بینید؟

مردم اصفهان در زمینه‌ی خیر بسیار فعال‌اند؛ اما بسیار متفرق‌اند. در واقع خود خیریه‌ها باید با اتحاد جلوی سوءاستفاده‌ی افراد را بگیرند؛ ولی متأسفانه بیشتر جدا کار می‌کنند و کسی نیست که این خیریه‌ها را با هم متصل کند.


آینده خیریه‌‌ی خود را چگونه می‌بینید؟

آینده‌ی خیریه خودمان خیلی روشن نیست؛ زیرا کاری که ما انجام می‌دهیم بسیار وابسته به نوسانات اقتصادی است و با وضع عدم ثبات اقتصادی که در کشور داریم، هر روز به مشکلات ما اضافه خواهد شد. آمار ازدواج بسیار پایین آمده و ۸۰ درصد آن نیز به‌خاطر مشکلات اقتصادی است؛ ولی به‌هرحال ما حمایت قرض‌الحسنه را داریم و در حال حاضر نزدیک به 18 میلیارد تومان وجه در اختیار همین نوعروس‌ها قرار دادیم که دارند قسطی می‌پردازند. نکته‌ی دیگر این‌که ما در قرض‌الحسنه ضرر نداریم؛ چون خیلی اقتصادی عمل می‌کنیم و خود هیئت‌امنا و هیئت‌مدیره کمک‌های شایانی می‌کنند. ما (هیئت مدیره) در مقام مسلمان باید در صورت توان به کسی که از ما کمک مالی خواست، قرض بدهم و دیگر به فکر سود و زیان آن پول نباشم، وگرنه دیگر قرض‌الحسنه نمی‌شود؛ در عوض برکت وارد زندگی می‌شود. البته اگر هم کسی واقعاً نیاز مالی نداشته باشد، قرض کردن کار مکروهی است. در کل در خیریه‌ی ما هم‌افزایی صورت می‌گیرد و تا به حال با مشکل خاصی برخورد نکرده‌ایم.


در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.

 سختی‌های کار خیر برای ما شیرین است و ما سعی می‌کنیم بهترین خود را ارائه دهیم. در این راستا وام‌های معمولی برای سفرهای زیارتی، درمان و... ارائه می‌دهیم. گاهی مقدار این وام‌های اعطایی به ۱۵ هزار فقره در سال هم می‌رسد. بدیهی است خیرینی در قرض‌الحسنه‌ی ما حساب شخصی دارند که ما برای وام ‌دادن از اعتبارشان استفاده می‌کنیم و از آن‌ها متشکریم.

بیشتر بخوانید:

«سیمای نیکوکاری شهر زنجان»